Door HDMI-verbindingen zijn zo belangrijk geworden bij moderne av-toestellen, dat je eigenlijk niet meer zonder kan. Spijtig genoeg biedt HDMI niet alleen een resem voordelen, maar zitten er ook flink wat beperkingen aan vast. In dit stuk leggen we uit hoe je daar omheen fietst…
HDMI werkt – een paar compatibiliteitsproblemen daar gelaten – over het algemeen vrij goed, en laat een uitstekende beeld- en geluidsweergave toe.
Wat beeld betreft, ben je zo goed als verplicht om over te stappen op HDMI als je wil genieten van high-definition beelden (HD). En wie wil dat niet?
Toegegeven, over een component video-verbinding kan je in principe ook HD-beelden versturen, maar kopieerbeveiligingsmaatregelen zorgen ervoor dat dit in de praktijk vaak bemoeilijkt wordt of zelfs onmogelijk blijkt.
En ook voor een optimale geluidsoverdracht van de nieuwe generatie surround-codecs, zoals Dolby True HD en DTS-HD Master Audio, ben je haast verplicht om over te stappen op HDMI.
Je kan die hoogwaardige audiotracks weliswaar laten decoderen door je Blu-ray-speler als die over een analoge meerkanaalsuitgang beschikt, maar dan moet je wel zes cinchkabels voorzien tussen de speler en av-receiver. Dat is niet alleen minder handig, maar je krijgt dan ook af te rekenen met een extra D/A- en A/D-conversieslag die de geluidskwaliteit geen deugd doet.
Probleemgebieden
HDMI-verbindingen zorgen meestal pas voor problemen wanneer je verschillende toestellen die niet in elkaars buurt staan via HDMI met elkaar wil verbinden. Een klassiek voorbeeld is een tv die ergens aan de muur hangt en een stapeltje av-apparatuur dat in of op een kast tegen een andere wand staat.
De vraag die zich hier stelt is eigenlijk tweeledig. Om te beginnen moet je uitzoeken hoe je een HDMI-verbinding tussen die toestellen op de meest esthetische – lees: onzichtbare – manier tot stand brengt, en ten tweede moet je bekijken of de kabellengte niet te groot wordt. Te lange kabellengtes kunnen er immers voor zorgen dat een HDMI-verbinding niet betrouwbaar werkt.
We zetten enkele oplossingen voor dit probleem op een rij en lichten ze kort toe.
,
1. HDMI-SWITCHERS
Een HDMI-switcher is een toestelletje dat dienst doet als tussenschakel tussen enkele HDMI-toestellen. Het laat je toe om meerdere bronnen met een HDMI-aansluiting op de switcher aan te sluiten, waarna er één enkele HDMI-kabel van de switcher naar de tv gaat. Schakelen tussen de verschillende bronnen doe je met een knop op het voorpaneel van het toestelletje of met een meegeleverde remote.
Zo’n opstelling voorkomt dat je meerdere kabels van je av-bronnen – denk aan een settopbox voor digitale tv, een spelconsole en een Blu-ray-speler – naar de tv moet leiden, waardoor er maar één kabel gecamoufleerd moet worden. Fabrikanten als Gefen, Vivanco, Meridian en Ixos bieden dergelijke switchers aan in hun gamma.
Een meer praktische oplossing is de aanschaf van een moderne av-receiver. Deze toestellen beschikken tegenwoordig meestal over ingebouwde HDMI-schakelmogelijkheden, zodat je geen bijkomend schakelkastje meer nodig hebt. Daar komt bij dat heel wat av-receivers ook de andere videosignalen – denk aan composiet, S-video en component video – kunnen omzetten naar een HDMI-signaal, zodat de HDMI-kabel meteen voor het transport van alle videosignalen instaat.
2. DUN, DUNNER, DUNST
Als er dan toch een HDMI-kabel moet worden gelegd tussen de tv en de av-set aan de andere kant van de kamer, kan dat vanuit esthetisch oogpunt maar beter een zo dun mogelijke kabel zijn. Als het even kan zelfs zo dun dat hij ongezien onder de vloermat kan verdwijnen, of kan worden weggewerkt achter de plinten tegen de muur.
Een voorbeeld van zo’n kabel is de SuperThin Cable van de Amerikaanse fabrikant Monster Cable, die ondanks z’n diameter van 3,5 millimeter een datarate tot 10,2 Gbps mogelijk zou maken. Deze bijzondere kabel is gemaakt in samenwerking met chipbouwer Red-Mere. De ‘MagnifEye Active’-technologie van deze fabrikant zorgt ervoor dat het HDMI-signaal versterkt wordt door de kabel zelf, zonder dat daar een afzonderlijke voeding voor nodig is.
,
3. EXTENDERS
De maximale afstand waarover een HDMI-kabel het signaal kan overbrengen is beperkt. Eens je met kabellengtes van meer dan tien meter aan de slag gaat, neemt de kans op problemen exponentieel toe.
Dat lijkt een behoorlijke afstand, maar wie bijvoorbeeld een projectiesysteem gebruikt, merkt al snel dat een kabel van 10 meter in veel gevallen niet volstaat. De av-apparatuur staat gewoonlijk immers een eindje van de projector opgesteld, en de kabel kan niet altijd in een rechte baan naar het toestel geleid worden.
In dat soort situaties kan een HDMI-extender of -repeater een uitkomst bieden. Zo’n toestelletje wordt tussen twee HDMi-kabels geïnstalleerd en versterkt het HDMI-signaal onderweg, zodat grotere afstanden overbrugd kunnen worden. De TV Repeater van Gefen laat bijvoorbeeld een lengte toe tot dertig meter. Je kan zelfs meerdere Repeaters in serie installeren, waardoor kabellengtes tot iets meer dan 100 meter tot de mogelijkheden behoren.
Bedenk wel dat zo’n Repeater niet goedkoop is en dat het apparaatje ook stroom nodig heeft, wat de flexibiliteit van dit soort oplossingen enigszins beperkt.
,
4. LANG, LANGER, LANGST
Zoals eerder vermeld, is de bruikbare lengte van HDMI-kabels in de praktijk beperkt tot zo’n tien meter. Meer is in de meeste gevallen niet mogelijk zonder externe hulpmiddelen.
Belden heeft daar echter wat op gevonden: een speciale HDMI-kabel die lengtes tot zomaar eventjes 30,5 meter kan bolwerken! Op die manier kan je zeer respectabele afstanden overbruggen zonder dat er onderweg nog een extender aan te pas komt.
5. IN DE MUUR
Een groot nadeel bij HDMI-kabels is dat je ze niet zomaar even door een buisje in de muur kan trekken, om pas daarna de stekkers op de kabel te monteren. Dat kan nochtans wél met zowat elke andere audio- of videokabel, maar dus niét met HDMI. Zei daar iemand vooruitgang?
Ook de fabrikanten zijn zich bewust van die beperking en proberen dat probleem te omzeilen. Oehlbach is één van de eerste merken dat daarin slaagt. De 8001 PRO-IN-kabel kan je gewoon zonder connectoren door een (wacht)buis trekken, om de connectoren er pas daarna op te bevestigen met behulp van een speciale tang.
Dit systeem kan je ook in combinatie met een Oehlbach PRO-IN-wandcontactdoos gebruiken. Die beschikt zowel voor- als achteraan over een vrouwelijke HDMI-poort. De kabel die uit de muur komt plug je in op de achterzijde van de wandcontactdoos, waarna je een bijzonder esthetische, netjes ingebouwde HDMI-connector overhoudt.
Overigens kan de Oehlbach wandcontactdoos ook in combinatie met een gewone HDMI-kabel worden gebruikt.
,
6. HDMI OVER CAT5/6/7-ETHERNETKABELS
Als je geen HDMI-kabel in de muur hebt gemonteerd om je tv met andere av-apparatuur te verbinden maar wel over een netwerkaansluiting achter je tv beschikt, kan je gebruikmaken van dit kabelnetwerk om HDMI-signalen door te sturen. Op voorwaarde dat je ook nog zo’n aansluiting bij je av-apparatuur hebt, natuurlijk.
Vervelend is wel dat je vaak niet één maar twee netwerkkabels moet inzetten om dit voor elkaar te krijgen. En de kans dat je twee netwerkaansluitingen achter je tv hebt en twee bij de av-set is natuurlijk klein.
Marmitek, Oehlbach en Gefen zijn enkele fabrikanten die zo’n sets in hun aanbod hebben. Hou er wel rekening mee dat de meerderheid van dit soort oplossingen minimaal CAT6-bekabeling vereist, en dat de maximale afstand ook beperkt is – typsich tot een meter of 50.
7. HDMI OVER COAX
Bij dit scenario geldt min of of meer hetzelfde verhaal als hierboven, maar dan voor coax. Als je met andere woorden een coaxkabelverbinding hebt tussen je tv en av-set – één kabel is voldoende – dan kan je daar ook een HDMI-signaal over versturen.
Bij Gefen is zo’n zenderontvangercombinatie beschikbaar, maar goedkoop is ze niet. Daar komt bij dat je al die kastjes telkens ergens moet kwijtraken, een opmerking die ook geldt voor de HDMI over CAT5/6/7-oplossingen. Het kastje bij je av-apparatuur vormt allicht geen onoverkomelijk probleem, maar de ontvanger die je bij je tv moet plaatsen mogelijk wel. Zeker als de tv aan de muur hangt…
,
8. DRAADLOOS
Oké, we zagen al een extra dunne kabel de revue passeren en zelfs een exemplaar dat in de muur kan verdwijnen, maar het zou natuurlijk nog mooier zijn als we helemaal geen kabel meer nodig hebben.
Ook dat behoort intussen tot de mogelijkheden. Sommige fabrikanten bieden intussen tv-schermen aan die gecombineerd worden met een losse mediareceiver. Die laatste plaats je in de buurt van je av-apparatuur, zodat je daar alle bronnen op kan aansluiten. De verbinding tussen de mediareceiver en tv verloopt echter geheel draadloos, en het werkt nog goed ook. De enige beperking is dat de afstand tussen de mediareceiver en het tv-scherm relatief beperkt blijft.
Fabrikanten zoals Real Cable, Marmitek en Gefen bieden dan weer draadloze HDMI-zender-ontvangers aan. Zo’n systeem bestaat uit een zender, een ontvanger en een afstandsbediening. De zender plaats je bij je av-apparatuur; de poorten op de zijkant gebruik je om de verschillende bronnen aan te sluiten. De ontvanger stel je op in de omgeving van de tv, en de communicatie tussen beide toestellen gebeurt draadloos.
CONCLUSIE
Het is duidelijk dat er flink wat oplossingen op de markt zijn die je kunnen helpen met HDMI-aansluitperikelen. Hou wel in het achterhoofd dat er eigenlijk maar één echte zekerheid over HDMI bestaat, namelijk dat er… geen zekerheden zijn. Het kan zomaar voorvallen dat een HDMI-connectie tussen twee apparaten niet naar behoren werkt, ook al gebruik je een goede kabel van een bescheiden lengte.
Als je dus overweegt om één van de hierboven beschreven oplossingen aan te schaffen, is het een goed idee om ze eerst thuis uit te proberen in je eigen opstelling voor je tot de aankoop overgaat.
