Door Een tiental jaar geleden was een losse geluidskaart een item dat je gegarandeerd op de bestelbon van elke game- of multimedia-pc zag opduiken. Maar tijden veranderen, en tegenwoordig is op elk moederbord wel een geïntegreerde geluidsoplossing voorzien die perfect volstaat voor huis-, tuin- en keukengebruik.
Maar wanneer je een pc wil integreren in je home-entertainmentsysteem, dan verwacht je meer dan 'gewoon wat geluid'. En net daar kan een gespecialiseerde geluidskaart zoals deze Asus Xonar Essence STX een meerwaarde zijn. De PCI-E-kaart is immers een buitenbeentje dat helemaal geoptimaliseerd is voor hoogwaardige audioweergave – zowel in analoge als digitale vorm. Toegegeven, ze kost duidelijk een aardige cent, maar ze onderscheidt zich dan ook duidelijk van een doorsnee gelmuidsoplossing voor je pc.
De verschillen zitten 'm enerzijds in de componenten en anderzijds in de opbouw. De kaart is gebaseerd op de C-Media 8788-chip en uitgerust met een voorversterker, de TPA6120A2 van Texas Instruments, die voor een ruis- en interferentievrij geluidssignaal zorgt naar de analoge uitgangen. Ook de volledige magnetische afscherming van de analoge circuits helpt daar meer dan een handje bij, net als de eigen voedingsconnector.
Voor de digitaal-analoogomzetting staat een Burr-Brown PCM1792A DAC in, die gecombineerd wordt met een precieze interne klok voor een minimum aan signaalstoring (jitter).
Ook wie een high-end hoofdtelefoon in huis heeft, kan die rechtstreeks laten aansturen door deze Xonar Essence STX. De ingebouwde hoofdtelefoonversterker kan zelfs een signaal met een instelbare impedantie aanleveren, helemaal op maat van zelfs de meest veeleisende hoofdtelefoons (32 tot 600 ohm).
Leuk detail: er zijn ook OPA-sockets voorzien waarbij je zelf de op-amps kan vervangen door andere exemplaren, voor wie graag een andere klankkleur hoort.
Vergulde connectoren vervolledigen het plaatje, terwijl de coaxiale uitgang toelaat de geluidskaart met een externe DAC of surroundset te verbinden. Alleen analoge aansluitingen voor meerkanaalsgeluid ontbreken.
Voor de installatie van de STX moet het moederbord van je pc trouwens over een PCI-E-slot beschikken. Maar geen nood: als je computer niet stokoud is en het moederbord niet tsjokvol zit met high-end grafische kaarten en ander fraais, zal het je normaal gezien niet veel moeite kosten om een vrije PCI-E-aansluiting te vinden voor deze slot-in kaart.
,
Bij onze test spelen we games, kijken naar films en luisteren naar muziek terwijl we met de instellingen spelen.
De resultaten liegen er alvast niet om: bij games doet de STX het uitstekend. De softwarematige EAX-behandeling zorgt daarbij voor een verrassend realistisch positioneel geluid.
Ook films klinken fantastisch: de 'final cut' van Blade Runner, bijvoorbeeld. Het hoog klinkt afgelijnd, het laag overdonderend en het middengebied met de dialogen wordt kraakhelder neergezet.
Maar de troeven van deze Xonar Essence STX komen pas echt aan het licht bij muziek. Daarbij krijgen we een veel beter resultaat te horen als met de standaard geluidsoplossing, met meer detail, lucht, controle – kortom: leven – in de tracks. Hierbij valt het ook sterk op dat minder goede opnames plots een stuk duidelijker 'betrapt' kunnen worden op hun tekortkomingen. Maar alle muziek met hogere bitrates klinkt even perfect als bij de filmtests…
,
Het is moeilijk om een score toe te kennen aan deze geluidskaart, simpelweg omdat dit soort producten niet vaak op onze testbank terechtkomt.
Het gepeperde prijskaartje zal ongetwijfeld voor drempelvrees zorgen bij sommigen, maar wie in de weer is met lossless audio en die bestanden vanaf de computer wil streamen naar een degelijke audioset, kan eigenlijk niet om deze Xonar Essence STX heen. De kwaliteitstoename is aanzienlijk, en kan zelfs nog groter worden als je nadien verder investeert in een losse DAC.
En niet te vergeten: je krijgt er op de koop toe eigenlijk nog een ingebouwde hoofdtelefoonversterker bij ook …
