De koerier die de Sub 2070 kwam brengen, was zijn karretje vergeten en had daar veel spijt van. De subwoofer kwam immers in een immense doos met zoveel verpakkingsmateriaal dat het totaal loodzwaar was. Niet vreemd als je weet dat de Sub 2070 circa 32 kg weegt…
Van dat gewicht kan je al afleiden dat dit geen compacte subwoofer is. Integendeel, bij ELAC was de 2070 een aantal maanden het absolute topmodel. Inmiddels is er ook een nog grotere 2090 verschenen met 1.200 watt vermogen, 40 kg zwaar en 3.000 euro duur. Dat doet opeens die grote Sub 2070 wat normaler lijken.
De reden waarom we de Sub 2070 op de pijnbank leggen, is echter niet het gewicht. In deze klasse is elke subwoofer groot, want alleen met een grote woofer kan je de grote volumes leveren die nodig zijn voor uit de kluiten gewassen thuiscinema’s. Neen, onze aandacht werd getrokken door het feit dat de Sub 2070 de eerste ‘slimme’ subwoofer ter wereld is. Maar wat betekent dat juist?
,
De ELAC Sub 2070 is net als de kleinere Sub 2050 en de eerder vermelde Sub 2090 uitgerust met een ingebouwd meetsysteem. Deze functie zal in de komende maanden ook verschijnen op goedkopere subs van ELAC, hebben we ons laten vertellen.
Op zich is het meten van lage frequenties niet zo ongewoon. Software zoals Dirac doet het en ook de kalibratiesystemen in AV-receivers zullen het LFE-kanaal bijsturen. Maar wat ELAC doet is uniek: een meetsysteem inbouwen in de subwoofer zelf en het toegankelijk maken via Bluetooth.
Om te meten, moet je gewoon de ELAC Sub-app downloaden op je iOS- of Android-apparaat en via Bluetooth een verbinding met de Sub maken. Je hebt hiervoor we´l een relatief nieuwe telefoon of tablet nodig, met Bluetooth 4.0 aan boord.
Als we aan de slag gaan met de app, ontdekken we al snel dat het niet enkel om het meten gaat. Via de app kan je alle instellingen veranderen die traditioneel met draaiknoppen achteraan de subwoofer worden aangepast. Handig om snel wat bij te regelen, zeker als je de loodzware subwoofer ergens een permanente maar onbereikbare plaats in de kamer gaf.
,
De Sub 2070 gebruikt twee 250 mm woofers die met de rug tegen elkaar zijn geplaatst en werkt via het push/pull-systeem. Deze constructie – waarbij e´e´n woofer in fase, de andere uit is – heeft als voordeel dat ongewenste resonantie en vibraties sterk verminderd worden.
Je krijgt dus een sub die accurater klinkt, volgens sommige ontwerpers een serieus pluspunt bij het beluisteren van muziek. Dat is niet onbelangrijk, want de muzikale prestaties staan bij subwoofers dikwijls op de tweede plaats. Subwoofers vinden nu eenmaal eerder hun weg naar thuiscinema's dan naar luisterruimtes van muziekliefhebbers, luidt het. Van mijn kant denk ik dat die opdeling zelden steek houdt: een high-end surroundopstelling gaat in de praktijk toch vaak voor het puur luisteren naar muziek gebruikt worden.
De behuizing van de Sub 2070 is zoals verwacht niet dicht, maar zowel boven als onder helemaal open naar de vier windrichtingen. Plaatsing is altijd een uitdaging bij een subwoofer, maar dit ontwerp minimaliseert toch eerder de effecten van een nabije muur.
De twee drivers worden aangedreven door een 600 watt zware effcie¨nte BASH-versterker. Ook het vermelden waard is de afwerking, wat niet altijd een prioriteit is bij subwoofers. De Sub 2070 is echter prima uitgevoerd met een mooie laklaag die in het pianozwart of wit te krijgen is. Zo laat je hem gemakkelijk visueel matchen met de meeste speakermerken, mocht je dat belangrijk vinden.
Na een portie gewichthe en om de sub op de gewenste plaats te parkeren, stellen we de Sub 2070 in. De verbinding leggen tussen het toestel en onze smartphone is zo gefikst. Er is geen NFC-chip present, maar je moet ook geen echte Bluetooth-koppeling leggen. De ELAC-app vindt de Sub automatisch dankzij Bluetooth 4.0.
Bij het opstellen en aansluiten van de line-in merken we ook een USB-poort, die enkel gebruikt kan worden voor het aansluiten van de ELAC Wireless Dongle. Dit is een handige draadloze optie als je geen zin heb in een extra kabel in de kamer.
Aanvankelijk lijkt de app wat basaal, maar even rondkijken onthult behoorlijk krachtige functies. Zoals gezegd vind je min of meer alle controls die achteraan een subwoofer te vinden zijn, zoals de lowpassfilter, instelbare faseverschuing en de auto aan/uit-functie. Er is daarnaast een parametrische 12-bandsequalizer waar je zelf mee kan spelen.
Maar wat ik eigenlijk wil ontdekken is Auto EQ, het ingebakken kalibratiesysteem. Kalibreren is meten met een meetmicrofoon, maar in dit geval levert ELAC er geen mee. De meting wordt immers gemaakt via de microfoon van je smartphone of tablet, die zich op ongeveer een meter van de sub moet bevinden voor een eerste meting. Een tweede meting gebeurt op de plaats waar je luistert.
Microfoons van mobiele toestellen zijn van wisselende kwaliteit, maar omdat je hier lage frequenties zit te meten is dat volgens ELAC minder een probleem. De eerste meting levert data op waarmee microfoonafwijkingen gecompenseerd wordt. Er lijkt geen ondersteuning te zijn voor USB-meetmicrofoons, zoals de UMIK-1, hoewel je die wel met een USB-hostkabel aan een mobiel toestel kan hangen.
?Misschien dat ELAC zijn app ooit wel updatet om dat mogelijk te maken, vooral nu de kalibratiefunctie zijn weg maakt naar de subwoofers van de goedkopere Debut-lijn. Dat gezegd zijnde bleken de resultaten die we verkregen bij onze tests zeer goed te klinken, zelfs met die smartphone-microfoon.
Ee´n streepje advies: tijdens het kalibreren worden onvermijdelijk bijzonder luide testtonen verspreid door de Sub 2070. Verlaat de kamer of zorg voor de nodige bescherming, want dit is niet goed voor je oren. Dankzij de zestiental testtonen kan de app een lter ontwikkelen die rekening houdt met re ecties in de kamer, waargenomen volumes op je luisterpositie en het frequentiebereik.
Tijdens onze test van de Sub 2070 hebben we hem voornamelijk gebruikt met een Sony STR-DN1060- receiver, maar ook even in een stereo-opstelling met een Rotel RC150 en RB1590 voorversterker/ powerampcombinatie en met een paar Teufel Definion 3's.
Bij het bekijken van films, waaronder het schijnbaar scriptloze ‘Transformers: Age of Extinction’, valt niet enkel de enorme kracht die in de Sub 2070 schuilt op, maar ook hoe goed deze ELAC omgaat met stiltes die worden afgewisseld door hoge volumes. Hoe dynamisch het ook wordt, de Sub 2070 kan goed volgen.
Voor een sub is hij bovendien voldoende geraffineerd om pure muzikale luistersessies te ondersteunen. Het is ook zeer interessant om de Auto EQ-functie in- en uit te schakelen en zo het effect waar te nemen op materiaal dat je kent, zoals een favoriete film of muziekstuk.
In mijn eigen testruimte van 25 m2 was het effect niet dramatisch, maar wel waarneembaar als een strakke bas die misschien minder spectaculair klonk maar wel wat minder ‘booming’ liet horen. Bij de Transformers-film maakte dat misschien wat minder uit, maar voor muziek was het toch wel een hele verbetering.
,
De Sub 2070 is een echte premium subwoofer die veel kracht combineert met finesse en snelheid. Het prijskaartje maakt deze ELAC natuurlijk enkel interessant voor mensen die hun (grote) thuiscinema serieus nemen, maar in ruil voor die 1.500 euro krijg je wel behoorlijk wat sub.
Zijn formaat en vermogen maakt hem sowieso eerder bestemd voor iets grotere ruimtes. Hoewel we dat toestel niet getest hebben, vermoed ik stilletjes dat de kleinere Sub 2050 voldoende zal zijn voor veel woonkamers.
En dan hebben we nog niet gesproken over de actieve elektronica die in de Sub 2070 verwerkt is en het gebruiksgemak van de app. Kunnen meten en bijregelen vanuit het comfort van je zetel is gewoonweg fantastisch. Eigenlijk is het gek dat ELAC de enige is die deze mogelijkheid biedt.