Misschien ligt het wel aan het kleine formaat, maar zelden wordt heel veel aandacht besteed aan in-ears. De meeste mensen gebruiken de exemplaren meegeleverd met hun smartphone en vragen zich nooit af of het beter kan. En als er geld wordt uitgegeven aan oorplezier, wordt er geopteerd voor een ‘echte’ on-ears of over-ears hoofdtelefoon.
Toch zijn er genoeg redenen om ook aan een upgrade voor een in-earsset te denken. De setjes die met de meeste telefoons worden geleverd zijn barslecht – ja, ook bij peperdure toestellen, zoals de iPhone – en met een bescheiden uitgave kan je echt een veel betere klank krijgen.
Maar kunnen in-ears ook audiofiel zijn? We zeggen er meteen bij: aan een redelijke prijs. In-ears zoals Sennheisers IE800 of Shure’s SE846-CL zijn wel degelijke audiofiel, maar kosten al gauw 1.000 euro. Duurder kan ook nog, met op maat gemaakte oordopjes.
,
En zo komen we bij de gloednieuwe Sphear van Focal. Het Franse bedrijf gooit al een paar jaar hoge ogen met de Spirit-hoofdtelefoons, dankzij een geslaagde combinatie van een scherpe prijsstelling en goede kwaliteit. Maar Focal wou ook bewijzen dat het op vlak van in-ears kon scoren.
Twee jaar is er gewerkt aan de Sphear, luidt het, waarbij de luidsprekerbouwer zich concentreerde op twee punten: het verbeteren van het comfort en pasvorm, en een evenwichtige klank. Want, zegt Focal, oortelefoons worden in tegenstelling tot luidsprekers nooit neutraal getuned omdat belangrijke delen van het oor (zoals de oorschelp) bij in-ears geen invloed op de ‘ontvangst’ van geluid uitoefenen. In-ears worden namelijk rechtstreeks in het oorkanaal geplaatst.
Het gevolg is dat een doorsnee oortelefoon allesbehalve een platte frequentierespons heeft en bijvoorbeeld veel te zware bassen produceert. Vandaar dat in-ears in de audiowereld wellicht de´ apparaten zijn met de meest uitgesproken liefhebbers en haters. Focal van zijn kant zegt na twee jaar onderzoek en ontwikkeling een oplossing te hebben gevonden om toch een gebalanceerde klank te produceren.
Die oplossing zit in de wat aparte vorm van Sphear. Waar veel in-ears ‘blokjes’ zijn met aan een uiteindelijke een oordopje, zijn de Sphears grote bolletjes met een dopje dat uitsteekt. Hierdoor is er plaats voor een grotere 10,8 mm electrodynamische mylar driver met achterin een bass-reflexsysteem en vooraan een akoestische kamer die de driver de ruimte geeft om de nodige lucht te verplaatsen.
,
De bijzondere vorm van de driverbehuizing heeft ook gevolgen voor het comfort. Die is zeer goed, deels omdat een groot deel van de sowieso vederlichte 15 gram aan gewicht aan de buitenkant zit en rust in je oorschelp. Even belangrijk zijn de dopjes of tips uit memory foam en siliconen die Focal in verschillende maten meelevert.
Nu zegt elke fabrikant wel dat zijn dopjes speciaal zijn, terwijl het vaak doorsnee tips zijn die snel-snel besteld zijn in China. Ogenschijnlijk lijkt er ook niets bijzonder met de vorm van de dopjes van de Sphear, maar als ik ze insteek passen ze meteen perfect.
Tot mijn verbazing ook in mijn linkeroorkanaal, die blijkbaar een vorm heeft die doorgaans minder compatibel is met in-ears. Buitengeluid wordt zeer goed geweerd; oppassen op de fiets dus!
Looks zijn iets minder belangrijk bij in-ears, maar toch opmerken dat de driverbehuizingen met hun metalen plaatje (incluis Focal-logo) best stijlvol zijn. In de kabel naar de rechteroor zit een microfoontje gei¨ntegreerd dat nauwelijks opvalt. De remote aan de splitsing van de kabeltjes is dan wel weer een wat grotere cirkel.
,
Met een impedantie van 16 ohm en een gevoeligheid van 103 dB is de Sphear uitstekend geschikt voor mobiel gebruik. We hadden niet anders verwacht, want pendelaars en mensen in een luidruchtig kantoor zijn toch de eerste doelgroep van in-ears.
Voor onze luistertest combineren we de Focal Sphear met een Sony NWZ-F886, een hi-res compatibele Walkman-speler. Eerst aan bod komt ‘Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band’, een album dat aan niemand voorgesteld moet worden. Daarna reizen we prompt 33 jaar in de toekomst en houden we een luistersessie met ‘Kid A’ van Radiohead. Niet bepaald het meest populaire werk van de band, maar wel zeer goed geproducet en nog altijd vernieuwend.
Bij de intro van het Beatles- album klinkt het meteen goed: de drum van Ringo is uitstekend hoorbaar en bevindt zich achteraan waar hij hoort, terwijl de vocals en blazers heel goed zitten. Bij ‘When I’m Sixty Four’ begin je spontaan mee te knikken, de klarinetten klinken helemaal levensecht, terwijl McCarthy in het andere oor zingt.
‘Kid A’ heeft verschillende nummers met zware, analoge synths, zoals bij ‘Everything in its Right Place’, die door de Sphear lekker warm en stroperig worden gebracht. Bij dit album hoor je dat het qua evenwicht juist zit, net zoals Focal beloofde. ‘Kid A’ is typisch een album dat bij in-ears met zware bassen overvet wordt, zodat je de vele kleine effectjes die verstopt zijn in de tracks amper hoort.
‘The National Anthem’ is een track die neigt naar kakofonie, met koperblazers en een effectvolle stem van Thom Yorke die op een onstuitbare beat ligt, maar de Sphear houdt het allemaal onder controle.
,
Focal stak veel energie in het comfortabel maken van de Sphear. Dat is goed gelukt, want op dit prijspunt is het wellicht de best passende in-ears die we ooit probeerden. Maar ook klankmatig is hij zeer goed, met een rijke representatie van het midden en stemmen. Een echte Focal, dus.