De eerste 4K-televisies staan in de winkel, maar over het filmaanbod blijft het stil. Binnenkort verschijnen echter wel de eerste Blu-ray's van Sony Pictures met het logo 'Mastered In 4K' in de winkel. Een tussenstap?
,
Binnenkort verschijnen de eerste Blu-ray’s van Sony Pictures met het logo ‘Mastered In 4K’ dus in de winkelrekken. De lijst met aangekondigde titels is voorlopig nog niet zo lang, maar bevat wel een aantal echte blockbusters.
- The Amazing Spider-Man
- Total Recall (2012)
- Ghostbusters
- Battle: Los Angeles
- The Karate Kid (2010)
- Taxi Driver
- Angels & Demons
- Glory
- The Other Guys
- Spider-Man (2002)
Maar waar gaat het hier eigenlijk om? In tegenstelling tot wat je misschien verwacht, staat op deze Blu-ray’s geen 4K-video. Het gaat nog steeds om Full HD-beelden in 1.080p-resolutie. De schijven zijn dan ook gewoon afspeelbaar op je huidige Blu-ray-speler.
Maar wacht, als het geen 4K-video is, wat maakt deze schijfjes dan zo speciaal? Kort gezegd zijn dit Blu-ray discs die de best mogelijke beeldkwaliteit bieden. Zo worden deze Blu-ray’s gemaakt op basis van een 4K-studio master van de beste kwaliteit.
De schijven worden ook opgenomen in een zo hoog mogelijke bitrate, die vermoedelijk dicht bij het theoretische maximum van 40 Mbps ligt. Mogelijk gaat dit wel ten koste van de extra’s die je op een klassieke Blu-ray aantreft.
Ook voor audio beloven deze schijfjes topkwaliteit, maar vermits heel wat schijven nu al een DTS-HD Master Audio of Dolby TrueHD-stream bevatten moet je je daarover zeker geen zorgen maken. Beide formaten zijn sowieso al een lossless gecomprimeerde versie van de studio master.
Als je al lang genoeg meedraait in de AV-wereld, klinkt dit verhaal je misschien bekend in de oren. Ook voor DVD was er immers zo’n logo, namelijk Superbit.
,
De beeldkwaliteit van deze schijven ziet er niet alleen bijzonder goed op een Full HD-televisie. Omdat bij de encodering zo’n hoge bitrate is gebruikt, wordt het mogelijk om bij het upscalen naar 4K (bijvoorbeeld door de scaler van een 4K-scherm) een deel van het oorspronkelijke detail van de originele 4K-versie terug zichtbaar te maken.
Een van de meest verrassende aspecten van de ‘Mastered in 4K’-schijven, is Sony’s claim dat deze Blu-ray’s een ruimer kleurpalet gebruiken. Dat speelt men klaar door gebruik te maken van XvYCC-kleurencodering.
Dit schema gebruikt dezelfde basiswaarden – dus dezelfde primaire kleuren, hetzelfde witpunt, hetzelfde gamma – als de huidige Rec709-standaard voor HDTV-kleuren, maar kan toch meer kleuren tonen dan de huidige standaard. De verklaring daarvoor is erg technisch, maar wie zich er verder in wil verdiepen vindt hier alvast heel wat informatie.
?Vreemd genoeg wordt de XvYCC-kleurencodering niet officieel ondersteund in de Blu-ray-standaard. Toen we de mensen van Sony Pictures daarover ondervroegen bij ons bezoek aan hun studio's in L.A. (meer daarover lees je in FWD Magazine 48), luidde het antwoord: "Het is niet expliciet verboden". Sony maakt vermoedelijk handig gebruik van de compatibiliteit tussen XvYCC en het huidige coderingsschema voor ‘gewone’ Blu-ray’s.
Kortom, het ‘Mastered in 4K’-label belooft garant te staan voor het best mogelijke beeld, uitgebreide kleuren en perfecte audio. Maar opgelet, niet iedereen zal het onderste uit de kan kunnen halen met deze schijven…
,
Wat heb je dan nog meer nodig om het volledige potentieel van deze 'Mastered in 4K'-schijfjes aan te spreken?
Wie kijkt op een Full HD-tv, mag het ‘Mastered in 4K’-logo beschouwen als een kwaliteitslabel voor het best mogelijke beeld en geluid, maar ook niets meer dan dat.
Om het extra detail dat toch nog verborgen zit in de schijf terug naar boven te halen, heb je in de eerste plaats een 4K-televisie nodig. De vraag is echter of de scalers van andere tv-fabrikanten ook in staat zullen zijn om dat verborgen detail terug tevoorschijn te halen.
Voor alle duidelijkheid: dat heeft niets te maken met de kwaliteit van die scalers. Maar Sony Pictures en Sony TV beschikken natuurlijk over ‘inside information’, waardoor ze perfect weten hoe de scaling precies gebeurt. Mogelijk heeft Sony’s X-Reality Pro 4K-chipset dus toch een voetje voor in dit geval.
Voor de uitgebreide kleurweergave moet je dan weer beschikken over een Blu-ray-speler én televisie met XvYCC-ondersteuning (te herkennen aan het logo ‘xvColor’). Bovendien moet je televisie ook over een uitgebreid kleurpalet beschikken, en net daar wringt het schoentje.
Al onze televisies worden momenteel specifiek gemaakt om het HDTV-kleurbereik te ondersteunen. Televisies met een ruimer kleurbereik zijn dan ook een zeldzaamheid. Voorlopig zal dat enkel lukken op de nieuwe X900- en W900-reeksen van Sony, die gebruikmaken van de nieuwe Triluminos-technologie.
Maar in theorie zijn ook toekomstige televisies van andere fabrikanten met xvColor en een ruim kleurbereik geschikt voor de weergave van deze schijfjes. Net zoals bij de upscaling, mag je er ook hier van uitgaan dat Sony een voetje voor zal hebben op de concurrentie.
De ‘Mastered in 4K’-schijven zijn immers specifiek gemaakt om er op hun best uit te zien op de nieuwe Triluminos-schermen.
,
We krijgen de kans om deze nieuwe content te bekijken in een prima testopstelling, waarbij aan één kant het originele 4K-beeld wordt getoond terwijl aan de andere kant een Sony 4K-televisie de ‘Mastered in 4K’-versie speelt.
Het extra detail dat in deze schijven zit, zorgt inderdaad voor een haarscherp beeld op de 4K-televisie. Het verschil met de originele 4K-film is zelfs zeer subtiel. Tot er een nieuwe standaard is voor 4K-schijfjes, downloads of wat het formaat ook wordt, zijn deze ‘Mastered in 4K’-schijven alvast een goede tussenstap.
Om de kleurweergave te beoordelen worden twee televisies in paraatheid gebracht: een Sony W905 (met uitgebreide kleurweergave) en Sony W805 (standaard kleurweergave). In de meeste filmfragmenten (The Karate Kid (2010)) merken we zelden of nooit het verschil op.
Enkel wanneer er grote, dieprode vlakken zichtbaar zijn of uitgesproken groen in het beeld verschijnt, wordt het verschil wel duidelijk. Hoe subtiel en beperkt het onderscheid is verraste ons. Verwacht dus geen spectaculaire veranderingen.
,
Sony heeft duidelijk zijn best gedaan om het ‘Mastered in 4K’-logo inhoud te geven. Het is dus meer dan een slimme marketingtruc.
Maar om die meerwaarde er volledig uit te halen, moet je wel de allernieuwste én allerduurste televisie in huis halen: een 4K-scherm mét uitgebreid kleurbereik en xvColor-ondersteuning… dat voorlopig alleen bij Sony verkrijgbaar is.