Beeld

Review: Samsung KE55S9C OLED

Haal je binnenkort een OLED-scherm in huis dan krijg je niet alleen een nieuwe schermtechnologie maar ook een opvallend design. Want met zijn gebogen scherm springt deze televisie echt wel in het oog. Samsung koos ook hier voor het design waarbij het scherm lijkt te zweven in het kader. Waar we dat ontwerp iets minder geslaagd vonden bij de UHD-tv’s werkt het echt wel op dit gebogen scherm. Het kader benadrukt de curve omdat het iets sterker gebogen is dan het scherm zelf. Alle luidsprekers zijn ingebouwd in het kader waardoor ze nauwelijks opvallen. Al vinden we het ‘Timeless Arena’ design geslaagd, het is een vrij radicale verandering ten opzichte van vorige designs die zo dun en slank mogelijk werden gemaakt. Opgelet, je kan dit toestel niet aan de wand monteren.

,

Net zoals de F8000 kreeg dit model een ‘clean back’, dus is ook de achterzijde perfect afgewerkt. Geen aansluiting te bemerken, die zitten allemaal op de ‘One Connect’ box die met één kabel verbonden is met de televisie. Je hoeft daarnaast enkel nog een stroomkabel te voorzien voor de televisie. De ‘One Connect’ box maakt het niet alleen mogelijk om alle kabels uit het zicht te houden. Hij doet ook dienst als ‘Smart Evolution Kit’. Komt er een upgrade van je toestel, dan krijg je gewoon een nieuwe ‘One Connect’ box. Dat is handig bekeken want zo kan Samsung niet alleen nieuwe functies en rekenkracht toevoegen maar ook eventuele upgrades uitvoeren aan de connectiviteit. Denk maar aan een toekomstige HDMI 2.0 aansluiting.

,

Op vlak van bediening verschilt de KE55S9C niet van een F8000. Naast de klassieke remote krijg je ook een touch remote. Die werkt met Bluetooth zodat je niet hoeft te richten en reageert uitstekend. De remote kan gebruikt worden als universele remote voor een settopbox of Blu-ray-speler. Dankzij een bijgeleverde IR-blaster kunnen die toestellen zelfs uit het zicht geplaatst worden. Onze enige klacht is dat je voor heel wat functies behoorlijk wat extra aanslagen nodig hebt met de touch remote, wat het gemak ondermijnt.

De nieuwe Smart Hub is de meest opvallende en meteen ook beste verbetering aan de interface. Door alle content in vijf goed gekozen categorieën onder te verdelen vind je makkelijk en snel wat je zoekt. Een Quad CPU zorgt voor een vloeiende interface die vlot en snel reageert.

Ook op dit model kan je gebruik maken van stemcommando’s, gebaren en gezichtsherkenning. Dat laatste is handig als je in huis met verschillende profielen werkt binnen de Smart Hub, bijvoorbeeld voor je sociale media. Stem en gebaren zijn leuk, maar zijn niet robust en handig genoeg om als volwaardige bediening te functioneren.

,

De bijgeleverde brillen beschikken over ingebouwde oortjes. Ze doen niet alleen dienst als 3D-bril maar ook als MultiView bril. Dankzij MultiView kijk je met twee personen tegelijk elk naar een andere bron, eventueel zelfs in 3D. Het is een soort van uitbreiding op het principe waarbij je met twee tegelijk kan spelen op het volledige scherm, zoals we dat al bij een aantal andere merken zagen. Sociaal is het natuurlijk niet, maar eigenlijk wel handig als hij voetbal wil kijken en zij Pride and Prejudice.

De 3D prestaties zijn uitstekend, maar de MultiView ervaring is iets minder.

Je gebruikt beide dezelfde beeldmode en je bent beperkt tot een beeldmode die ons veel te dynamisch lijkt. Bovendien verlies je ook heel wat helderheid. Een leuke optie dus voor bovennoemd noodgeval maar geen aanrader voor elke dag.

,

OLED heeft hoge verwachtingen in te lossen. Na twee jaar wachten zijn de potentiële voordelen van deze technologie uitgebreid toegelicht. Perfecte contrasten, flitsende kleuren, haarscherpe beelden, het is een hele opdracht. Maar al vrij snel wordt ons duidelijk dat de hype geen lege doos is.

Over de zwartwaarde kunnen we heel kort zijn. Onze meters geven nul aan, geen licht dus. Nu zijn er ongetwijfeld nauwkeurigere instrumenten dan onze X-rite Chroma 5 maar dit was toch wel een première. Met dit resultaat laat de Samsung zelfs de meeste plasma’s achter zich. De beelden zijn dankzij die diepe zwartwaarde erg natuurlijk, en krijgen een beetje extra diepte. Maar waar de OLED plasma’s echt het nakijken geeft is lichtopbrengst. Dat perfect zwart toont hij immers samen met een prachtig helder wit dat fel genoeg is om heel wat omgevingslicht te trotseren. Plasma’s leveren veelal uitmuntend zwart maar leveren dan in op lichtopbrengst, zodat je ze best bij lichte verduistering gebruikt. Niet zo bij deze OLED dus die zich even goed op zijn gemak voelt in verduistering als bij daglicht.

Ook het zwartdetail is bijzonder goed. Het scherm stond zo gekalibreerd dat zwart licht benadrukt werd, waardoor in de donkerste tonen een klein beetje detail verloren gaat. Maar de beelden blijven indrukwekkend. Tip: haal je favoriete ruimtegevecht boven (Star Wars), en geniet van de helderste sterrenhemel tegen het diepzwart van de ruimte.

Waar we ook gingen zitten ten opzichte van het scherm, de prestaties bleven onveranderd. Geen of nauwelijks verschuiving in kleur en contrast. De kijkhoek is dus enorm en je apprecieert dat al vrij snel. Ook wie wat opzij zit ziet immers hetzelfde levendige beeld.

,

De uniformiteit van dit scherm is uitstekend, we konden geen wolkvorming waarnemen. 

KE55S9C color

 

Ook de kleuren zijn indrukwekkend. Laat de ‘kleurruimte’ op ‘auto’ staan, zo krijg je het correcte kleurbereik voor HDTV. De kleuren waren bijna perfect, op onze set hebben we enkel de ‘kleur’ instellingen op 52 gezet in plaats van 50.

KE55S9C grayscale

De grijsschaal is goed, maar mocht eigenlijk beter. In de donkerste tinten overheerste rood lichtjes terwijl in de helderste tinten groen iets te veel gewicht had. Op gewone beelden nauwelijks zichtbaar, maar op een neutrale grijsschaal eenvoudig waar te nemen. Mits kalibratie kan dat perfect aangepakt worden, maar voor deze topper hadden we betere fabriekskalibratie verwacht.

KE55S9C extended color

Wie het volle kleurpotentieel van OLED aan het werk wil zien activeert de ‘eigen’ ‘kleurruimte’. Vooral rood en groen (en dus ook cyaan en geel) winnen enorm aan intensiteit. Het kleurbereik is dan bijna zo groot als Adobe RGB, een indrukwekkende prestatie. In de praktijk heb je daar voorlopig niet veel aan tenzij je van veel te felle kleuren houdt, al onze content maakt immers gebruik van de beperktere (‘auto’) kleurruimte. Het toont wel dat OLED nog ruimte heeft om verdere kleurstandaards te ondersteunen.

,

Samsungs beeldverwerking is uitstekend, niet echt onverwacht vermits we in de F8000 al uitstekende prestaties zagen en we hier vermoedelijk hetzelfde platform aan het werk zien. Goede deinterlacing en prima detectie van film-en videoframerates werkt trapjeseffecten op diagonale lijnen zo goed als volledig weg. De ruisonderdrukking gomt willekeurige ruis uit, zonder detail te verliezen, maar heeft het iets moeilijker met compressieruis. Op HD beelden lukt dat nog aardig, maar de compressieruis in SD beelden ligt al moeilijker. Dit gezegd zijnde is het resultaat nog steeds erg goed.

Hoe zit het met de bewegingsscherpte? Want ook dat was een belofte van OLED. Zolang je ‘Motion Plus‘ geactiveerd houdt zijn de resultaten prachtig. Met de ‘Clear’ instelling heb je zo goed als alle detail. Op dat vlak presteren de allerbeste plasma’s nog nipt beter. Er is wel nergens een uitgeveegde rand te bespeuren. Wie ook nog eens vloeiende pan-beelden wil kiest best voor ‘Standard’ of ‘Vloeiend’. We blijven wel iets te veel artefacten ten gevolge van de motion compensation zien, zeker tegen complexe achtergronden.

Ietwat vreemd vonden we de ‘Clear Motion’ instelling bij de beeldopties. Die is slechts te selecteren als je ‘Motion Plus’ instelt op ‘Custom’. Zodra je ‘Clear Motion’ activeert wordt het beeld donkerder en lijkt het licht te flikkeren. We vermoeden dat dit een ‘black frame insertion’ techniek is om meer bewegingsdetail te tonen, maar vermits de gewone ‘Clear’ instelling dat al prima doet ontgaat de meerwaarde hiervan ons.

,

De grote vraag is natuurlijk wat de invloed is van het gebogen oppervlak op de kijkervaring. Samsung claimt alvast een realistischer, meer onderdompelend effect. Zelf hebben we daar toch enige bedenkingen bij. Gebogen schermen zijn niets nieuw, we gebruiken ze al in de cinemazaal en echte high-end home theaters. Het gebogen scherm gaat vervorming tegen ten gevolge van de projectie en zorgt voor een meer uniforme helderheid omdat het licht meer naar de kijker toe weerkaatst wordt. Allemaal dingen die van toepassing zijn op grote projectieschermen, maar op een relatief gezien klein televisiescherm van 55 inch veel minder belangrijk.

Op televisie heb je wel een beperkte vervorming omdat de afstand tussen je ogen en een punt aan de rand van het scherm groter is dan voor een punt in het midden van het scherm. Met een gebogen scherm zou je dat in theorie kunnen tegengaan. Maar dat blijft theorie, want om over het hele scherm dezelfde kijkafstand te hebben moet je op een zeer specifieke plaats zitten. Als het gebogen scherm een curve heeft die onderdeel is van een cirkel dan moet je immers in het middelpunt van de cirkel zitten om die ideale situatie te bereiken.

Samsung koos voor een buiging met een straal van 4,2 meter. Strikt genomen mag je daarom niet verder dan 4,2 meter van het scherm zitten om vervorming te voorkomen. Maar echt op de ideale plaats zit je toch nooit, tenzij je centraal voor het scherm op 4,2 meter afstand zit. En dat is eigenlijk vrij ver, zo ver zelfs dat je grote televisie eerder klein lijkt en je zelfs geen 720p detail meer kan zien. Bovendien is de ideale plek erg klein en dus niet geschikt voor grote groepen. In hoeverre die ‘verbetering’ door het gebruik van een gebogen scherm dan ook zichtbaar is valt wat te betwijfelen. Tijdens onze kijktesten stoorde de buiging ons nooit, maar een echte meerwaarde zien we er niet in.

Een gebogen scherm neem je vanop dezelfde afstand wel waar als iets groter dan een vlak scherm. Maar hoeveel is dat? We diepten onze beste trigonometrie weer even op. Als beide schermen een diagonaal van 55 inch hebben, en je kijkt vanop twee meter (de ideale, maar ook kortste kijkafstand) dan lijkt het scherm exact 2,8 cm breder wat ongeveer overeenkomt met een 56 inch diagonaal. De winst is dus klein en naarmate je verder zit wordt die kleiner, op vier meter win je nog maar 1,5 cm.

,

Wie zijn vingers langs de binnenkant van het frame laat lopen voelt de onmiskenbare textuur van luidsprekertextiel. Het kader is een goed bedachte plaats om de luidsprekers te verbergen maar presteren ze daar ook goed? Er komt in elk geval meer klank uit dan je zou verwachten. Zolang je het bij achtergrondmuziek houdt levert hij zelfs degelijke prestaties. Echt de luidsprekers open draaien is er niet bij, je hoort dan de dynamiekcompressie ingrijpen, echte bassen verdwijnen en de klank wordt wat rommelig. In onze filmfragmenten waren de resultaten gelijkaardig. Vrij behoorlijk, binnen de verwachtingen voor een moderne tv maar zeker niet meer.

,

Uiteraard is deze topper zo goed als volledig uitgerust. Met de Twin Tuner en de CI+-slot kan je één kanaal opnemen naar USB harde schijf terwijl je een ander bekijkt. Omdat er maar een CI+-slot is, moet één van die kanalen onversleuteld zijn, dat is wel een beperking.

Samsung’s mediaspeler is een allesvreter die zowel via USB als DLNA puike resultaten liet zien. Of sluit je pc of smartphone draadloos aan op de televisie met behulp van MiraCast of Intel Widi (Wireless Display). Smartphones kan je ook via MHL bedraad aansluiten, dan laden ze op terwijl je ze gebruikt en gebruik je de remote om in je smartphone te navigeren.

Op zoek naar een internet-toepassing? Verken dan het ‘Apps’ luik van de Smart Hub even. Daar vind je een ruim aanbod lokaal nieuws, videodiensten en muziekdiensten, naast het gebruikelijke complement sociale diensten. Met de ingebouwde camera kan je natuurlijk Skypen.

,

De verwachting was dat OLED-toestellen vrij zuinig zouden zijn. Omdat het licht minder lagen door moet is er immers minder verlies. Toch heeft deze 55 inch OLED nog een B-label, en verbruikt hij typisch 145 Watt. Dat is bijna het dubbel van een gelijkaardige F8000 (76 Watt, A+). Het is wel nog zuiniger dan de plasmaschermen. De Samsung F8500 verbruikt voor een 51 inch scherm 190 Watt (C-label), en de Panasonic 50 inch VT60 verbruikt 199 Watt (C-label). Voorlopig zit OLED dus tussen plasma en led-lcd qua verbruik. Het valt wel te verwachten dat dit in de toekomst verbetert, zowel plasma als lcd hebben in de loop der jaren hun verbruik stevig ingeperkt.

,

Een uitmuntende, ja zelfs perfecte, zwartwaarde en een enorme kijkhoek zijn de kenmerkende eigenschappen van deze televisie. Combineer dat met een hoge lichtopbrengst, uitmuntende kleuren en degelijk zwartdetail en de meerwaarde van OLED komt haarscherp in beeld. Op al deze vlakken lijkt OLED bovendien zowel lcd als plasma te evenaren of te verbeteren. Enkel op bewegingsscherpte hebben de beste plasma’s nog nipt wat voordeel. Mocht OLED dit nog kunnen verbeteren en Samsung zijn motion compensation naar het niveau van bijvoorbeeld Philips tillen, dan kreeg dit scherm van ons 5 op 5.

Het gebogen design vinden we geen meerwaarde voor het kijken maar eerder een toonbeeld van het design-potentieel van OLED. Denk aan oprolbare schermen. Helaas, vroege vogels moeten er wel nog een stevige prijs voor betalen. Maar dat dit het neusje van de zalm is staat buiten kijf.

Eric Beeckmans

Gerelateerde artikelen

Reacties zijn gesloten.