Door In de economie is het een bekend fenomeen: wie eerst is, kan laatst eindigen omdat het als voorloper moeilijk is om te reageren op concurrenten die later komen. De ogen zijn gericht op de horizon, zodat je niet opmerkt dat er links en rechts een paar snelle rivalen in jouw slipstream naar de koppositie willen doorduwen.
Loopt Sonos dat gevaar? Onvermijdelijk is het antwoord “ja”, net zoals je dat voor pakweg Apple kan zeggen. Maar met de lancering van de Play:5 en de release van Trueplay denk ik toch dat Sonos nog wel weet hoe aan de kop van de koers te rijden.
De nieuwe Play:5 is immers geen flauwe opsmukbeurt van de vorige editie, maar een diepgaande revisie die reageert op toprivalen als de Denon HEOS 7 of Bluesound Pulse. Dit is niet enkel qua het uiterlijk een zware verbeteringsoperatie, maar tevens qua drivers en versterking. En dan is er nog Trueplay, dat potentieel al die honderdduizenden bestaande Sonos-speakers beter laat klinken.
,
Zet de oude Play:5 en de nieuwe naast elkaar, en je moet al goed naar de Sonos-label kijken om te weten dat ze verwant zijn. De iets kleinere (maar wel diepere) behuizing is veel meer afgerond, moderner dan de inmiddels zes jaar oudere Play:5 (die het leven begon als ZonePlayer S5).
Het nieuwe ontwerp laat bovendien toe dat je de Play:5 zowel horizontaal als verticaal kan opstellen, net zoals bij de Play:3. Dat heeft gevolgen voor de klank maar is ook zeer handig als je bijvoorbeeld Play:5’s zou willen ophangen in een horecazaak.
Net zoals bij de oude versie zal je daarvoor een aftermarket-houder voor moeten aanschaffen, want de Play:5 heeft in tegenstelling tot de Play:1 geen schroefdraad voor muurbevestiging. Gegeven het gewicht van 6,3 kg (50 procent meer dan voorheen) zou schroefdraad wellicht mechanisch geen goed idee zijn.
De zwarte of witte speaker heeft een matte verflaag en lijkt samen met de zwarte grille uit één stuk te bestaan. Naden of schroeven kom je niet tegen, wat qua bouwkwaliteit doet denken aan het betere werk uit de smartphonewereld. Het valt ook meteen op dat de fysieke knoppen van vroeger weg zijn.
Nu zijn er aanraakgevoelige toetsen links en rechts van een centrale pauzeknop. Momenteel dienen de touch-knoppen om enkel het volume te regelen, maar Sonos hint dat er wel eens meer mogelijk zal worden na toekomstige software-updates.
In dezelfde zin is de Play:5 ook uitgerust met een ingebouwde microfoon. Momenteel zonder nut, maar Sonos heeft duidelijk plannen om er iets mee te doen. Het zou natuurlijk mooi zijn als het ooit mogelijk wordt om ’s morgens de keuken te betreden en met een “Speel”-commando de radio te beluisteren, om maar iets te zeggen.
,
De setup van de nieuwe Play:5 is even eenvoudig als altijd. Of je nu al een Sonos-opstelling hebt of helemaal van nieuw begint, de Sonos-app loodst je er heel snel doorheen. Een kleine verandering is dat je nu op een knop achteraan drukt om te speaker in een verbindingsmodus te brengen, in plaats van gelijktijdig een volume- en pauzeknop in te drukken.
De eenvoudigste wijze om te configureren is toch dat vanaf de mobiele Sonos-app te doen. Die biedt voldoende uitleg en is intuïtiever dan de toch wat stoffige desktop-app van Sonos. Om de Sonos-speaker in te stellen, heb je geen netwerkkabel nodig. Alles kan draadloos. Er is echter nog een ethernet-poort voor wie liever zijn netwerkverbindingen bekabeld laat.
OOk nieuw is dat je tijdens het configureren meteen gevraagd wordt om de klank van de Play:5 aan te passen aan je kamer. Deze functie, Trueplay, is een tweede nieuwigheid bij Sonos. Het achterliggende idee is dat bij het beluisteren van muziek het geluid mee bepaald wordt door de kamer, een fenomeen dat volgens sommige bronnen tot 50 procent van klank bepaalt.
Bij AV-receivers wordt daarom al jaren de kamer gemeten, al draait het daar ook rond de correcte timing van de verschillend geplaatste surroundspeakers. Bij de recent geïntroduceerde Bang & Olufsen Beolab 90 wordt zelfs een array van speakers ingezet om kamereffecten door middel van antigeluiden te neutraliseren.
Zo ver als bij die 35.000-euro kostende speaker gaat Sonos niet. Trueplay stuurt even een testtoon uit die geanalyseerd wordt om equalizing toe te passen op de speaker. Omdat de Sonos-speakers best wat DSP-technologie (Digital Signal Processing) bevatten, kan het geluid binnen in de speaker digitaal stevig gemanipuleerd worden. Achteraf kan je nog altijd de Trueplay-tuning uitschakelen, dus het is zeker de moeite waard om te doen en achteraf te beslissen of je het goed vindt.
,
Het woord ‘meting’ zal vast veel mensen afschrikken, maar echt moeilijk is het niet. In tegenstelling tot metingen bij AV-receivers, moet je niet knoeien met microfoons die op n aantal plaatsen opgesteld moeten worden en meerdere metingen uitvoeringen. Trueplay produceert 45 seconden een testtoon en die wordt opgevangen door je smartphone of tablet.
Hier loop je misschien wel al tegen een probleem: de meting kan enkel met een iPhone of iPad. Niet omdat Sonos Apple-gebruikers leuker vindt, wel omdat de microfoons van de iOS-toestellen van bekende en consistente kwaliteit zijn.
Bij Android-toestellen mist die consistentie veelal; zelfs toptoestellen hebben bijvoorbeeld in verschillende regio’s andere hardware. Dat maakt het lastig voor Sonos, omdat ze voor de Trueplay-functie exact de karakteristieken van de microfoon in het mobiele toestel moeten kennen. We hebben bij Sonos gepeild naar de toekomstplannen rond Trueplay en van het bedrijf krijgen we te horen dat een volledige ondersteuning van alle Android-toestellen wellicht onhaalbaar is. Mogelijk ga je ooit wel de meting kunnen uitvoeren als je een populair Android-toestel bezit.
Maar tot op dat punt zullen niet-Apple-eigenaars een vriend met een iPhone op visite moeten vragen om de meting te doen. Je kan dan zeker overwegen om eerst een pintje of een glas wijn te nuttigen. Tijdens de meting moet je namelijk 45 seconden lang vrij onwaardig door de kamer struinen terwijl je de iPhone in de lucht zwaait. De meting wordt verstoord als er andere geluiden zijn, dus hopelijk beginnen toeschouwers niet te lachen.
Belangrijker is de vraag of het werkt. Dat hangt toch sterk van je omgeving af. In mijn testruimte rapporteerde Trueplay bijvoorbeeld dat er geen significante verbeteringen te realiseren waren. In de badkamer met een Play:3 was de impact immens: de naar mijn gevoel te doffe Play:3 werd opeens een speaker die heel wat meer detail naar voren bracht en nu ook wel wat 'booming' bassen. Ik was van plan om deze speaker te vervangen door een Play:1, maar die ‘sale’ is Sonos nu helaas kwijt.
We gaan in elk geval in de nabije toekomst Trueplay op nog meer speakers en kamers loslaten, en daar terug over rapporteren.
,
Er komen veel goede dingen uit Schotland: whisky, kilts en euh… whisky. Maar muzikaal scoort het land ook. Onder andere op progrockvlak, met het oorverdovende Mogwai. Ik gebruik hun albums graag in tests, omdat hun wall of sound soms zo overweldigend is dat goedkope speakers het opgeven.
Typisch is dat je dan wel veel volume krijgt, maar meer subtielere zaken compleet verdwijnen, zoals het drumspel of een afwijkende gitaarlijn (Mogwai zet doorgaans minstens drie gitaristen op podium en legt veel gitaarlagen in zijn opnames). Deze test faalt de Play:5 in elk geval niet: hij heeft veel meer controle dan voorheen en blijft dat ook behouden als het luider wordt.
De nieuwe tuning maakt de Play:5 ook universeler. Hij kan meer genres aan. Zelfs klassiek klinkt best ok, een muziekgenre dat ik bij de oude Play:5 eerder vermeed.
Bij de oude Play:5 zou ik een verfijnde muziekhebber hebben aangeraden om eventueel een Sub toe te voegen. Dat lijkt me met de verbeterde bassen uit de nieuwe Play:5 een overbodigheid.
Ik zet de nieuweling ook naast de oude Play:5 om het verschil te horen. Dat mag tellen: waar de oude Play:5 niet heel diep gaat en tegelijkertijd ook vrij dof klinkt, presenteert de nieuwe Play:5 veel detail.
Hij kan ook echt knallen, met een diepe bas die niet echt neigt naar booming. Waar we vroeger de HEOS 7 van Denon en Bluesound Pulse hoger zouden plaatsing in onze ranking, zit de nieuwe Play:5 toch heel dicht bij hen. Heel kort heb ik een vergelijking gemaakt met de uitstekende HEOS 7, waarbij de nieuwe Play:5 naar mijn gevoel net iets betere bassen produceert. De HEOS 7 blijft echter een zeer puike speaker.
Zet je twee Play:5’s in een stereo-opstelling, dan krijg je echt een heel knap resultaat voor een multiroom-systeem. Klinkt fantastisch. De grootste hinderpaal hier is echter de prijs: de nieuwe Play:5 kost meer dan voorheen (579 versus 459 euro), waardoor een set van twee de kaap van 1.100 euro overstijgt. Dat pikt.
,
Alleen al voor het echt aanpakken van de zwakke punten van de eerste Play:5 verdient Sonos een schouderklopje. De nieuwe Play:5 is in alle opzichten beter. Tel daar alle pluspunten van het Sonos-systeem bij, zoals de responsieve app en het uitgebreide aanbod streamingdiensten, en je spreekt over een ijzersterke propositie.
Eentje dat weliswaar een aardig prijskaartje bezit – zeker als je opteert voor de indrukwekkende stereo-opstelling. Maar voor de (hogere) prijs krijgt je een krachtige, detailrijke speaker die stukken beter is dan zijn voorganger. Ook los van de vergelijking met het verleden, klinkt de Play:5 gewoon heel goed.
