Door 
Samsung zet volop in op gebogen modellen, dus het mag geen verrassing zijn dat het topmodel dit jaar ook een gebogen scherm heeft. Het design zelf, daar keken we toch even van op. Samsung werkt al jaren aan een zo onzichtbaar mogelijk kader, en slank profiel, maar de JS9500 kiest met het ‘Grand Chamfer’ design voor een andere aanpak.
Het strakke aluminium kader is promintent zichtbaar, en de televisie oogt ook in profiel iets dikker. Toch ziet het resultaat er opmerkelijk licht uit, en dat is voor een belangrijk deel te wijten aan de voet. De boogvormige alu voet ziet er bijna te klein uit om die kolos te torsen, en door de constructie lijkt het scherm boven de voet te zweven. We vinden het ontwerp gedurfd maar wel geslaagd.
,
Samsung gebruikt nog steeds een One Connect Box, een keuze die installatie toch iets makkelijker maakt. Alle aansluitingen staan op de 'box' (een apart kastje) die op zijn beurt met één kabel aan de televisie verbonden is. We vinden er onder andere vier HDMI-aansluitingen, die allemaal v2.0 compatibel zijn, zodat toekomstige apparaten met Ultra HD-content probleemloos aan te sluiten zijn.
Opvallend, de JS9500 is ook de eerste televisie in ons testlab die als WiFi-standaard het nieuwe en uiteraard snellere 802.11ac ondersteunt.
Maar de One Connect Box biedt naast comfort ook gemoedsrust voor wie in deze televisie investeert. Hij dubbelt immers als Smart Evolution Kit. Dat betekent dat nieuwe standaarden of technologie zowel op vlak van hardware als software ondersteund kunnen worden door volgend jaar een nieuwe One Connect Box aan te kopen.
En gezien de beweging op de markt omtrent HDR, High Dynamic Range, zou dit een erg belangrijke feature kunnen worden. We komen daarop verder terug.
,
Samsung’s Smart Hub is al enkele jaren een rijke en handige omgeving. Maar er beweegt wat in de Smart tv wereld, en heel wat fabrikanten gooien het dit jaar over een andere boeg. Ook Samsung laat zijn oude omgeving achter, en koos voor een volledig nieuwe op basis van Tizen. Dit open-source besturingssysteem gebruikt Samsung al in sommige camera’s en smart watches.
De opvallendste wijziging in de nieuwe Smart Hub is zijn eenvoud. Weg zijn de verschillende schermen waarin je allerlei onderdelen terug vond. De Smart Hub heeft nu de vorm van een lint onderaan het scherm waarin je alle mogelijke content terug vindt. Wie de Smart Hub opent komt uit op de ‘Recent’ sectie.
Daarin staan alle zaken die je recent gebruikt hebt zoals apps, de ingebouwde mediaspeler, externe aansluitingen. Laatst gebruikte zaken staan eerst, maar je kan ook favoriete bronnen vast ‘pinnen’ zodat ze steeds vooraan blijven staan.Klik je op de tegel uiterst links, dan kom je terecht in de ‘Aanbevolen’ sectie. Daar zet Samsung een aantal toepassingen in de kijker, maar vind je ook de weg naar de app-store en game-store.
Samsung had vorig jaar ook al een smart hub balk onderaan, dus is dit zeker een logische evolutie, maar de gelijkenis met LG’s smart tv-software kan toch niet onopgemerkt blijven. Daar zijn we ook niet rouwig om: het nieuwe systeem is overzichtelijk, handig, en nodigt je veel beter uit om ook eens van alle smart tv-mogelijkheden te genieten.
,
Ook de Smart remote kreeg een volledig nieuw uiterlijk. De organische vorm maakte plaats voor een gebogen balkvormige afstandsbediening. Onderaan heeft die een vormgegeven grip waardoor hij goed in de hand ligt. Ook deze remote doet dienst als aanwijzer, maar enkel als je je duim op de aparte ‘pointer’ toets rust.
Vorig jaar was die toets verwerkt in de ‘ok’ knop centraal in de d-pad. Nu moet je dus je duim verhuizen vooraleer je kan aanwijzen, maar anderzijds druk je ook niet meer per ongeluk op de ‘ok’ toets of een van de pijltjestoetsen. Het vergde even wennen, maar de remote blijft wel erg makkelijk. Af en toe bleef de cursor wat ‘kleven’ aan de rand van het scherm, wat de interactie soms wat bemoeilijkt, maar daar zal een firmware-upgrade vermoedelijk wel komaf mee maken.
De Smart remote doet ook nog steeds dienst als universele remote voor je settopbox en Blu-ray-speler. Erg handig, en super eenvoudig te installeren. Opmerkelijk is wel dat Samsung de IR-blaster niet meer bijlevert. De remote zelf stuurt nu alle nodige IR-signalen, maar je apparaten verstoppen in de kast is dus niet meer mogelijk. De IR-blaster is wel nog als optie verkrijgbaar, maar gezien de prijs van deze televisie hadden we hem eigenlijk wel standaard in de doos verwacht.
Op dit model kan je ook gebruik maken van gebaren om de televisie te besturen. Samsung verfijnde zijn systeem nog meer, maar we blijven het te lastig vinden.
De stemcommando’s zijn vrij beperkt, maar het viel ons wel op dat de televisie beduidend beter is in het herkennen van je stem. Voor zoekopdrachten is dat alvast een pluspunt.
,
Ultra HD-schermen bieden uiteraard meer pixels, maar er wordt ook hard gewerkt aan betere pixels. Betere pixels, dat betekent meer kleur en meer contrast. Samsung lanceert dit jaar een reeks schermen onder de noemer SUHD die gebruik maken van quantum dots om kleuren te produceren.
Quantum dots zijn nanoscopisch kleine kristallen, Samsung spreekt daarom van ‘nano-kristallen’. De belangrijkste eigenschap van dat materiaal is dat het zeer pure basiskleuren produceert. De achtergrondverlichting die in een traditionele televisie bestaat uit witte leds, is vervangen door blauwe leds en een film van deze nano-kristallen.
Het invallende blauwe licht wordt door de nano-kristallen omgezet in zeer puur rood, groen en blauw. Lees, fellere en intensere kleuren dan op onze huidige televisies. Met die basiskleuren kan de televisie dan ook een aanzienlijk groter kleurbereik aanbieden, ongeveer 92% van de ‘DCI-standaard’, dat is de standaard voor het kleurbereik dat gebruikt wordt in de cinemazaal.
,
Maar is dat zinvol? Al onze huidige content is immers gemastered voor het kleurbereik van de ‘Rec.709’ standaard. Wie het uitgebreid kleurpalet activeert door ‘Color space’ op ‘Native’ te zetten, ziet inderdaad fellere kleuren. Hoe mooi die kleuren zijn, hangt vooral af van de kunde van de Samsung beeldexperten, zij bepalen immers hoe de vertaling van het ene palet naar het andere gebeurt. En die vertaalslag kan nog wat beter.
Vooral rode en groene tinten worden erg intens. Zeker in het geval van rood (en oranje) kan dat soms een te sterk effect hebben. Ook lichte huidskleuren zijn daarom soms wat te rood.
Media met dit uitgebreide kleurbereik komt er ongetwijfeld, maar wanneer? Mogelijk ten vroegste eind van dit jaar, als de eerste Ultra HD Blu-ray schijven verschijnen.
Raden we intussen het gebruik af? Voor de purist, uiteraard wel ja. Alle andere kijkers experimenteren best even met deze instelling om de impact zelf in te schatten. Zelf lieten we het af staan, maar dat was vooral omdat we het beeld al zo goed vonden na het activeren van HDR, dat we het hogere kleurbereik links lieten liggen. En dat brengt ons naadloos bij het volgende punt: HDR.
,
HDR, High Dynamic Range, bleek op CES dit jaar plots het onderwerp van de dag te zijn. Wat is het? Dynamic Range verwijst naar de verhouding tussen de helderheid van zwart en wit op de televisie. HDR-tv’s hebben dus een groter dynamisch bereik, concreet betekent dit dat ze een hogere piekhelderheid kunnen produceren.
Dat is nodig om realistischere beelden weer te geven. Een uitstekend voorbeeld zijn tegenlicht scènes: daar moet een klassieke tv kiezen om het tegenlicht op volle sterkte te tonen, maar dan zijn de donkere delen van het beeld veel te grijzig. Of omgekeerd bewaart hij de donkere delen, maar dan daalt de intensiteit van het tegenlicht sterk. Een HDR-televisie kan die twee dingen combineren.
Moeten we dan ook eerst wachten op HDR-content? Net zoals bij kleurbereik: ja en neen. Ja, voor het beste resultaat. Ook HDR zullen we vermoedelijk tegen het einde van het jaar voor het eerst zien opduiken in content op Ultra HD Blu-ray-schijven. Maar ook Netflix heeft duidelijk aangegeven dat het zo snel mogelijk HDR-content beschikbaar wil maken.
Rest de vraag welke standaard men voor HDR zal kiezen. Dat is voorlopig onduidelijk, want er zijn verschillende standaarden die zich opwerpen. Dat is ook net de reden waarom de One Connect Box een zekere gemoedsrust biedt. Mocht de nieuw gekozen standaard niet via firmware te verkrijgen zijn, kan je volgend jaar de televisie upgraden via Smart Evolution.
Samsung leverde ons twee testclips uit Life of Pi en Exodus, speciaal gemastered voor HDR, en de resultaten zijn in elk geval verbluffend. Donkere scenes zijn aanzienlijk kleurrijker, en de contrasten zijn indrukwekkend. Vlammen komen echt tot leven, en die twinkeling van weerkaatst zonlicht geeft sommige scenes een nieuw soort realisme.
,
En hoe zit het dan met onze huidige content? Die kan je in ‘HDR-mode’ bekijken door in de menu’s ‘Smart LED’ op ‘High’ te zetten. Samsung claimt dat de JS9500 ongeveer 1.000 nit piekhelderheid kan halen. Gewone televisies halen ongeveer 250 tot 350 nit. Bij onze metingen konden we maximaal ongeveer 800 nit uit het scherm halen, een indrukwekkende prestatie, zeker als je weet dat dat met een goed gekalibreerde instelling gebeurde.
En dat merk je ook heel duidelijk in het beeld. Niet alleen zijn de heldere delen veel intenser, kleuren zijn ook beter gedetailleerd en in schaduw partijen is er meer detail en een tikje meer kleur zichtbaar. De impact is dus veel breder dan enkel in de helderste delen van het beeld. En bovendien zonder echt nadelige bijwerkingen.
Vooral het enorme contrast is een geweldige troef op dit scherm: het combineert een uitmuntende zwartwaarde met record witwaardes. Het resultaat: een contrast dat varieert tussen 18.000:1 en 20.000:1. Ter vergelijking, de meeste andere televisies blijven steken rond de 3.000:1. Die prestatie is niet alleen te wijten aan de hogere lichtopbrengst.
Samsung koos in de JS9500 voor een direct led achtergrondverlichting met local dimming. De achtergrondverlichting kan dus in verschillende segmenten gedimd worden om zwartprestaties te verbeteren. De resultaten zijn uitstekend, al moeten we er wel bij vermelden dat je toch wat moet opletten met de kijkhoek. Wie iets te ver opzij zit, ziet rond heldere onderdelen op een donkere achtergrond makkelijk de onderliggende segmenten van de achtergrondverlichting. Zit je binnen de 20 tot 30° kijkhoek, dan is er geen probleem.
,
Naast al die nieuwigheden zou je haast vergeten kijken naar de meer klassieke beeldverwerking. Ook daar scoort het toestel uitstekend. Vooral de ruisonderdrukking scoorde erg goede punten, maar ook functies zoals ‘Dynamisch Contrast’ die de prestaties van het scherm nog wat benadrukken, deden het erg goed. Blijf zoals steeds wel weg van de maximale instellingen.
Ook de upscaling naar Ultra HD levert fijne, gedetailleerde beelden. Als we een punt voor verbetering moeten aanduiden, dan is dat ‘motion compensation’. De JS9500 heeft een uitstekende bewegingsscherpte, en toont bewegende voorwerpen met veel detail. Maar wie vloeiende panbeelden wenst en bij ‘Auto Motion Plus’ daarom voor de ‘vloeiend’ optie kiest, ziet te veel beeldartefacten. Af en toe is er dan een duidelijke dubbele of ietwat wazige rand rond het bewegende voorwerp zichtbaar. Zelfs in ‘standaard’ is dat af en toe nog merkbaar.
En dan de basisprestaties. De ‘Movie’ preset zou de huidige standaarden best moeten benaderen. En dat bleek ook het geval, zelfs in die mate dat we de Samsung moeten feliciteren met de prestaties. Een uitstekende, neutrale grijsschaal, zorgt voor natuurlijke beelden. En het kleurbereik is perfect. Voor de echte purist is de ‘movie’ preset de beste keuze, eventueel met de gamma-waarde een stap lager, zeker als je bij verduistering kijkt.
Persoonlijk gaven we de voorkeur aan een licht gewijzigde versie, die de HDR-capaciteiten goed in de verf zet en de televisie zelfs bij ruim daglicht doet schitteren. Start met de ‘movie’ preset, zet ‘Backlight’ op 18, ‘Contrast’ op 95, ‘Dynamic Contrast’ op ‘Low’ en ‘Smart LED’ op ‘High’. Activeer eventueel ook de lichtsensor via de eco-settings.
,
Uiteraard kan je 3D kijken op deze televisie, maar Samsung levert er standaard geen brillen bij. Nog zoiets dat we op een topmodel wel jammer vinden. Anderzijds is het een duidelijke indicatie dat 3D geen blijvend succes is.
De JS9500 beschikt over een ingebouwde dubbele tuner, maar niet over een dubbel CI+-slot, wat opnemen en tegelijk een ander kanaal bekijken stevig beperkt. Opnemen doe je naar externe USB-harde schijf. De mediaspeler is uitstekend en baant zich moeiteloos een weg door al onze testvideo’s en audiofragmenten.
Ook HEVC, de meest recente videocodec is ondersteund, een belangrijk punt voor Ultra HD-content. PiP (Picture in Picture) en MultiLink geven je de optie om verschillende schermen tegelijk te bekijken.
Later in het jaar zou Samsung samen met Sony ook Playstation Now aanbieden op zijn televisies. Daarmee stream je een hele bibliotheek PS3-games, een flinke troef als je wat wil gamen.
,
De UE65JS9500 heeft alles in huis voor een top kijkervaring. Vooral de enorme lichtopbrengst en HDR-weergave leveren indrukwekkende beelden. Tel daar nog eens een breder kleurbereik, Ultra HD en een uitmuntende zwartwaarde bij en je hebt een televisie die echt klaar is voor de toekomst.
De prestaties zijn van die aard, dat we het toestel tot nieuwe referentie bombarderen. Met de nieuwe Tizen interface is ook de smart hub weer wat gebruiksvriendelijker geworden. Helaas, voor al die toptechnologie betaal je wel een zeer forse prijs.
