Vakbeurzen en persberichten. Dat zijn de twee tools die we bij uitstek gebruiken om nieuwe producten te spotten. Persberichten klasseren we doorgaans in drie groepjes. Het eerste wordt – meestal wegens te slaapverwekkend – verticaal geklasseerd. Het tweede komt in het bakje ‘Als er de komende tijd niets interessanter boven water komt, dan moeten we hier misschien wel wat mee’. Het derde groepje gaat naar het bakje ‘Yes, dit is écht wel wat’.
Het persbericht van de Sony MDR-HW700DS – getiteld “’s Werelds eerste draadloze hoofdtelefoon met 9.1 kanaals Digital Surround” – is niet in één van die drie bakjes terecht gekomen. In plaats daarvan heeft het bericht meteen na het binnenkomen tot een snoekduik naar de telefoon geleid, waarbij we de mensen van Sony vriendelijk doch dringend verzochten om ons deze hoofdtelefoon asap te willen bezorgen voor een test. En aldus geschiedde.
,
Dat tomeloze enthousiasme kent twee oorzaken. Ten eerste is het zo dat surround-hoofdtelefoonsystemen veel beter kunnen klinken dat je zou verwachten. Veel beter dan luidsprekersystemen met virtuele surround, alleszins.
Ten tweede heeft Sony in het nabije verleden al een paar uitermate goed klinkende hoofdtelefoons in de markt gezet. Okee, dat is allemaal nog geen garantie dat de combinatie van het gegeven ‘surround hoofdtelefoon’ en ‘Sony’ geheid tot magnifieke resultaten zal leiden. Maar het is wel genoeg om ons danig nieuwsgierig te maken.
En wat het draadloze aspect betreft: vaak leidt dat tot een geluidskwaliteit die een stuk minder goed is dan dat bij bekabelde hoofdtelefoons. Maar niet altijd. En laat Sony nu net één van de weinige fabrikanten zijn die bewezen hebben dat ook draadloze hoofdtelefoons tot grootse prestaties in staat kunnen zijn.
,
Het voorwerp van deze test is de Sony MDR-HW700DS. Een 9.1 surround hoofdtelefoonsysteem dat enerzijds bestaat uit een draadloze headset – opererend in de 2.4 GHz en 5 GHz domeinen – en anderzijds uit een kastje dat tegelijk als processor en als zender fungeert. En waar ook de nodige aansluitingen op zitten.
Naast de hoofdtelefoon en het processor/zenderkastje zit er ook een stroomadapter in de doos, een USB-kabel en een optische kabel. En een korte, papieren handleiding. Die niet al te praktisch is gezien de stafkaart vouwwijze, waarbij het Nederlands bovendien slinks verborgen zit tussen het Swahili en het West-Oegandees. Of zoiets.
,
Nader onderzoek wijst uit dat de meegeleverde stroomadapter geschikt is voor het processorkastje. Hoe je de hoofdtelefoon zelf dan in vredesnaam opgeladen krijgt? In de handleiding staat doodleuk dat je die door middel van de meegeleverde USB-kabel aan je computer moet koppelen.
Die computer moet natuurlijk wel ingeschakeld zijn, en dan liefst drie uur lang, als je de accu volledig wil opladen. Het feit dat je een computer nodig hebt om de hoofdtelefoon op te laden is natuurlijk te gek voor woorden. Gelukkig kan het met een USB-oplader – van een iPhone, ofzo – ook. Maar ook dat hoort eigenlijk niet bij een apparaat in deze prijsklasse.
Waarom Sony dat niet op een meer elegante manier opgelost heeft – door bijvoorbeeld een voedingspoort te voorzien op de processor – is ons een raadsel. Wel zijn we blij met de speelduur van de hoofdtelefoon. Want als de batterij volledig opgeladen is, houdt hij het maar liefst 12 uur vol. Mooi.
,
Het aansluitveld achteraan op de processor ziet er logisch en tamelijk volledig uit. Er zitten daar drie HDMI-ingangen, één HDMI-uitgang, een optisch digitale in- en uitgang en een stereo cinch ingang. Wat we (een beetje) missen is een coaxiale digitale ingang. En een hoofdtelefoonuitgang – liefst op het voorpaneel – was ook leuk geweest.
Want dan had je de processing power van het systeem ook eens kunnen ervaren met een bekabelde hoofdtelefoon, al dan niet van een ander merk. Philips had een jaar of zes geleden een gelijkaardig draadloos surround hoofdtelefoonsysteem in het gamma, waarbij er zelfs twee hoofdtelefoonuitgangen op de processor voorzien waren. Dus het kan wel, Sony!
,
Afhankelijk van de manier waarop je set opgebouwd is, is het aansluiten van de processor een eenvoudige of een minder eenvoudige klus. Als je geen AV-receiver hebt, dan moet je gewoon je HDMI-bronnen aan de processor koppelen en de HDMI-uitgang aansluiten op je tv. Zeker als je tv HDMI-ARC ondersteunt, is dat allemaal behoorlijk straightforward.
Maar als je wel een AV-receiver hebt, dan moet je voor jezelf eerst alle voor en tegens afwegen of het (a) beter is om je bronnen aan je AV-receiver te koppelen en dan door te linken naar de hoofdtelefoonprocessor via een HDMI-uitgang van je receiver, of dat het (b) toch slimmer is om je bronnen op de processor aan te sluiten en de signalen van daaruit door te sturen naar de AV-receiver. Sowieso moet je ook nog rekening houden met het feit dat de processor on-screen menu’s genereert.
,
Het zender/processorkastje is betrekkelijk diep – de afmetingen zijn 22 x 3,2 x 15,7 (b x h x d, in cm) – en doet qua bouw en afwerking onverwacht budgetachtig aan. Opmerkelijk is dat er aan de rechterzijde drie schakelaars aangebracht zijn.
De eerste dient om een binnenkomend analoog signaal met 8 dB te verzwakken. Met de tweede kan je kiezen of de draadloze verbinding via 2,4 GHz, dan wel via 5 GHz gebeurt. Er is ook een ‘Auto’ stand, waarbij het systeem zelf de beste verbinding kiest. Die keuze heeft allemaal te maken met de drukte op de 2,4-GHz frequentieband. Op die frequenties zitten de meeste WiFi-netwerken en heel wat andere draadloze storingsbronnen.
De derde knop regelt de Control for HDMI-functie. Op de bovenzijde van het toestel zitten vier drukknoppen, waarmee de ingang kiest, en waarmee één van de drie effecten selecteert – ‘Cinema’, ‘Game’ of ‘Voice (Stereo)’. Daarbij kan je hier ook extra Dolby Pro Logic IIz – of DTS Neo:X processing activeren. Tot slot kan je ook kiezen of er al dan niet compressie wordt toegepast. Vooraan zit een (uitschakelbaar) display waarop je de gekozen effecten en processing modus kan aflezen.
Wat de afwerking van de hoofdtelefoon betreft, is er geen sprake van enig budgetgevoel. De hoofdtelefoon voelt degelijk aan en is afgewerkt met hoogwaardige kunststof materialen en met similileder aan de oorkussens. Aan de linkeroorschelp zit onderaan een aan/uit knop – die heb je meestal niet nodig, want de hoofdtelefoon schakelt zichzelf automatisch in en uit – en een USB poort voor het opladen.
Aan de rechteroorschelp zit een draaiknopje voor het volume, een ingangskeuzeschakelaar, een ‘Effect’ knop en een druk/draaiknop waarmee je kunt navigeren in het menu. Het vergt flink wat gewenning om dat allemaal vlotjes te kunnen bedienen, maar alla.
,
Een eerste, korte luisterproef, met muziekbestanden in stereo op een Apple Mac Pro als bron die we met een optische kabel verbinden met de processor, laat horen dat het systeem op zijn best klinkt wanneer er geen effect gekozen wordt. Filmclips op YouTube klinken dan weer het prettigst met het ‘Cinema’ effect ingeschakeld. De combinatie van ‘Cinema’ met de Dolby PLIIz matrix klinkt evenwaardig aan Cinema/DTS Neo:X , met een lichte voorkeur voor PLIIz.
Een tweede test, waarbij een Panasonic DMPBDT100 blu-ray speler aangesloten wordt op de Sony-processor, kent een problematische start. En wel omdat de processor het HDMI-signaal om één of andere reden niet goed doorgeeft naar een aangesloten Philips-monitor. Als we de Sony-processor er tussenuit halen, en de speler rechtstreeks verbinden met de Philips monitor, lukt het wel meteen. Maar uiteindelijk krijgen we het zaakje, met de Sony-processor erbij, dan toch aan de praat.
En het resultaat – met ‘The Dark Knight Rises’ in de speler, DTS-HD Master Audio soundtrack – mag er zijn. Van een 9.1 beleving is hoegenaamd geen sprake, en van 7.1 al evenmin.
Maar het systeem produceert alleszins wel een hoogst aangenaam surroundachtig effect. Het verschil met het fenomenale maar pokkeduur surround-hoofdtelefoonsysteem van Smyth Research is heel groot, maar los daarvan behoort de Sony tot het beste op de markt. Daarbij kost de Sony minder dan één vijfde van het beruchte Smyth systeem. Het mid en het hoog doen het prima met filmgeluid, maar het LFE-laag is zo mogelijk nog beter. Alsof er ergens een subwoofertje in de hoofdtelefoon verborgen zit.
,
De meest functies kunnen worden bediend met behulp van de toetsen op de processor, maar sommige instellingen zijn enkel benaderbaar door middel van het on-screen menu.
Hiermee kan je bijvoorbeeld het volume van het LFE-kanaal en van het centerkanaal regelen. In dat verband is het wel opvallend dat de achterste kanalen niet kunnen bijgeregeld worden.
Valt het op dat we nog helemaal niets over het draadloze aspect gezegd hebben? Dat komt omdat er eigenlijk niets over te zeggen valt. Het werkt gewoon perfect, zonder storingen, haperingen, of wat dan ook. Het enige verschil met een gewone hoofdtelefoon met een kabel is… de kabel. Een knappe prestatie, en zeker omdat er een wifi-zender in de onmiddellijke omgeving staat die zendt op 2.4 GHz en op 5 GHz. De invloed op het Sony systeem: nihil.
De hoofdtelefoon is, ondanks alle extra elektronica, niet te zwaar en drukt ook niet te zwaar op de schedel of op de oren. Het is dan ook geen probleem om de hoofdtelefoon een uurtje of twee op het hoofd te houden. Dat maken we wel eens anders mee. Dankzij de om-het-oor architectuur worden geluiden van buitenaf betrekkelijk goed geïsoleerd. Andersom lekt de hoofdtelefoon ook niet al teveel geluid naar buiten door.
,
Het is niet evident om een eenduidige conclusie te trekken over de Sony MDR-HW700DS. Er zijn veel elementen aan te voeren die in zijn voordeel pleiten, en die hem tot een hoogst begerenswaardig stukje elektronica pleiten. Maar er zijn ook wel wat zaken die het verhaal wat minder aantrekkelijk maken.
In ieder geval, als je wil genieten van surround filmgeluid met een hoofdtelefoon, dan is deze Sony op dit moment het beste wat je kan kopen. Daarbij is de draadloze signaaloverdracht een stevig pluspunt, en dan vooral omdat dat op een bijzonder hoogwaardige en storingsvrije manier gebeurt.
Minder interessant is het feit dat de hoofdtelefoon niet echt geschikt is voor stereo-muziek. Lees: het kan natuurlijk wel, maar de geluidskwaliteit is dan niet geweldig. Daarbij zijn er wat bedieningsperikelen – een klassieke infrarode remote of een app was een welkome aanvulling geweest – en is het jammer dat er geen Dolby Headphone-processing voorzien is en ook geen DTS Headphone:X. Vooral dat laatste toont zich veelbelovend.