Door In België en Nederland is de PlayStation 4 de eerste console van de nieuwste generatie die op het toneel verschijnt. Een wat bijzondere situatie, want in de omringende grote landen begon de verkoop van de Xbox One, de grote rivaal van de nieuwe PlayStation 4. Vermoedelijk komt de console van Microsoft bij ons pas in het voorjaar, wat de PS4 althans bij ons een voordeel oplevert.
Een opvallend verschil tussen de Xbox One en PlayStation 4 is dat Sony bijna uitsluitend de kaart van de gamer trekt. Terwijl Microsoft een verhaal opsteekt over een console die tevens een grote mediahub is in het huis, ligt de nadruk bij de PS4 op games, games en nog eens games.
Een berekende gok van Sony, denken wij, om zeker aanvankelijk exclusief op hardcore-gamers te mikken. Dat is nu een groep bij uitstek die in de komende eindejaarsperiode bereid gaan zijn te investeren in een console – iets waar het grote publiek minder warm voor loopt. Maar het zou ons niet verbazen als de PS4 later nog uitgebreidere mediafuncties krijgt. Dat kan gemakkelijk door het updaten van de firmware, dat bewees de PlayStation 3 ook al.
,
De PlayStation 4 is niet uitgesproken mooi. Of een console er goed moet uitzien, is natuurlijk een andere vraag. Het is een zwarte, relatief compacte verschijning die nogal hoeking overkomt. Het doet spontaan denken aan de Sense of Quartz-designfilosofie, die we onder andere bij soundbars van Sony zagen.
Eén voordeel van de nieuwe vorm: je kan iets op de PS4 plaatsen – een gamedoos, een hoofdtelefoon – zonder dat alles vijf minuten later op de grond ligt. Bij de bolle behuizing van de PS3 was dat anders.
Zowat het enige element dat echt opvalt aan de PS4-behuizing, is de grote led-lijn die bovenaan de console over de volledige diepte loopt. Deze gloeit in verschillende kleuren, naargelang de status van de PS4. Blauw is gewoon gebruik en oranje is een standby-stand, bijvoorbeeld.
De twee enige knoppen op de voorkant zijn de power-toets en de eject-knop voor de drive. Het zijn echt miniknoppen, in een minder goed verlichte woonkamer moet je al goed kijken om ze te vinden.
Al bij al is de PS4 geen esthetische hoogvlieger, al oogt het stukken beter dan de Xbox One. Maar het blijft een kastje dat bij niets anders zal passen. Gegeven dat een console vaak in de woonkamer belandt, is het sneu dat er niet vaker aan dit aspect wordt gedacht. Gelukkig is de PS4 wel fluisterstil.
,
De PlayStation 4 heeft een interface die aanzienlijk eenvoudiger is dan de PS3. Je ziet veel minder icoontjes en veel minder opties dan voorheen. Ten dele omdat de nieuwe console effectief op sommige vlakken minder mogelijkheden heeft, met name op mediavlak (zie verder).
Als je de console opstart, moet je eerst de gebruiker kiezen. Het is bij de PS4 relatief eenvoudig om met meerdere gamers één console te gebruiken – handig in gezinnen waar meerdere jongeren (en misschien ook een ouder of twee) elk hun eigen games en trofeeën willen.
Toen we de winkelklare PS4 inschakelden die Sony ons stuurde om te testen, was de eerste orde van de dag het updaten van de systeemsoftware. Jawel, sommige dingen veranderen nooit. Ook de PS3 kende periodes waarbij elke impuls om direct te gamen gedwarsboomd werd door de zoveelste update die eerst aangebracht moest worden. Maar goed: langs de andere kant brengen die updates bugfixes en soms nieuwe features. Een console die je nu koopt, gaat evolueren over tijd, die garantie heb je.
Uiteindelijk belanden we in de hoofdinterface, en die ziet er aanzienlijk anders uit. Het bestaat voornamelijk uit een horizontale rij grote iconen, met nog wat informatie in het klein balkje bovenaan het scherm. In de iconenrij zie je een beperkt aantal vaste snelkoppelingen, bijvoorbeeld naar je bibliotheek, Music Unlimited (de Spotify-achtige muziekdienst van Sony), naar tv-apps, naar een browser en naar Live van PlayStation.
Dit laatste is iets nieuws voor de PS4. Via hier kan je grasduinen in een enorme menukaart van live streams afkomstig van andere PS4-gebruikers. Via een deelknop op de controller kan je de video en audio van het spel dat je speelt, delen met anderen. Het klinkt niet echt bijzonder, maar in realiteit heeft het wel iets. Toen wij naar de live streams keken, waren er verschillende gamers best wel leuke praatjes aan het maken over het game waar ze mee bezig waren. De kwaliteit van de streams is relatief goed, al speelt de kwaliteit van de internetverbinding van de zender een grote rol. Ondersteuning is er voor Twitch en Ustream.
In de hoofdrij zie je eveneens iconen van de laatste games die je speelt, en dat is echt wel handig om zo snel mogelijk in de actie te springen. Je ziet meteen ook als een bepaald spel in de achtergrond aan het downloaden is of een update binnenkrijgt.
Zoek je zaken als de instellingen of je profielinformatie, dan moet je een tik naar boven geven op de controller. Er verschijnt een nieuwe horizontale rij iconen, nu heel wat kleiner. Verrassend genoeg moet je naar deze secundaire rij om de PlayStation Store te bereiken, nochtans een belangrijke plek voor gamers.
In feite trekt Sony de interfaces over zijn producten gelijk, want de menu's zijn bij de PS4 heel gelijkend op die van de laatste lichting Bravia-tv's. Dat was niet anders in het verleden, toen je de MediaCrossbar van de PS3 in afgezwakte vorm ook zag bij Blu-rayspelers en tv's van Sony.
,
De nieuwe controller bij de PS4 borduurt verder op het vertrouwde Dualshock-ontwerp. Doorgewinterde PlayStation-fanaten gaan er meteen mee vertrokken en ook nieuwelingen zullen hem comfortabel vinden. Beginners zullen er wel wat aan moeten wennen, maar eigenlijk is dat bij elke controller wel zo.
Wij vinden de nieuwe controller net iets beter dan de vorige, en globaal genomen toch een van de beste controllers ooit.
Er zijn er ook wat nieuwigheden, zoals een trackpad. Bij de eerste lichting games die we ter test ontvingen, was er echter nauwelijks ondersteuning voor deze feature. In één gratis game, Contrast, kon je de trackpad wel gebruiken. Maar eerlijk gezegd was het niet simpel om tijdens een hectisch actiemoment over te schakelen op de trackpad en daar veegbewegingen te maken. We zullen zien of ontwikkelaars er iets nuttig mee zullen aanvangen.
De controller bevat nu ook een ingebouwde speaker – die ons soms uit de stoel deed springen door plots fors geluid te produceren – en een hoofdtelefoonaansluiting die ook kan dienen voor een headset.
Vooraan op de controller is er ook een grote ledlicht, dat gebruikt wordt in combinatie met de nieuwe PlayStation-camera. Die hebben we echter niet getest, dus daar kunnen we geen uitspraken over doen.
Het grootste minpunt van de controller is de beperktere batterijduur. De Dualshock bij de PS3 ging beduidend langer mee, terwijl de nieuwe Dualshock regelmatig roept om via de USB-kabel aan de PS4 te worden gehangen. De autonomie zou volgens Sony ongeveer 8 uur moeten zijn, dus eigenlijk moet je na elke grote speelsessie de controller aansluiten.
Interessant is dat de PS4 een paar nieuwe stroom-opties gekregen, waardoor je kan aangeven dat de PS4 die uit staat toch nog stroom levert via USB. Zo kan je een controller opladen zonder dat de console zelf aanstaat. Bij deze opties vind je trouwens de mogelijkheid om de PS4 al dan niet via het netwerk te laten ontwaken, wat iets meer stroom in de slaapstand vereist.
,
Maar de controller is niet de enige manier waarop je de PlayStation 4 kan bedienen. Er is ook een nieuwe app voor iOS en Android, waarmee je heel wat zaken kan aansturen. Je kan bijvoorbeeld de console op afstand uitschakelen.
De app durven we gerust rommelig noemen, maar het is wel een godsgeschenk. Je moet steeds vaker tekst invoeren, en via het virtuele toetsenbord van je smartphone is dat veel, véél gemakkelijker dan via de controller. Via de app kan je trouwens veel meer, zoals op afstand aankopen verrichten en downloads starten. Handig!
,
We schreven al: de PS4 richt zich volledig op gamers. En dat merk je als je op zoek gaat naar mediafuncties. Die zijn relatief afwezig, zeker als je een vergelijking maakt met de PlayStation 3.
Er was best wat controverse over de afwezigheid van DLNA-streaming en ondersteuning voor mp3's en audio-cd's. Ondertussen heeft Sony verklaard dat een aantal van die zaken via een update toch naar de nieuwe console komen. Toch blijft het vreemd dat er überhaupt basisfuncties zoals deze ontbreken. Wellicht dacht iemand bij Sony dat de meeste mensen a) niet om de mediafuncties geven of b) DLNA en dergelijke wel via een smart-tv zouden gebruiken.
Uiteraard bevat de PS4 wel een Blu-rayspeler, eentje met een mooie en informatieve interface trouwens. Je kan videocontent ook bekijken via PS4-apps. Het aanbod in België is zeer karig (RTBF, Ximon en IGN) en in Nederland iets groter (ook NOS en Netflix). Dit is vrij bescheiden; we hopen binnenkort toch een film-op-aanvraag-dienst te kunnen verwelkomen. Video Unlimited, bijvoorbeeld?
Voor muziek is er één prominente keuze: Music Unlimited. Deze dienst kan je vergelijken met Spotify of Deezer, ook qua aanbod en kwaliteit. Echte 'curation' via apps of via speciale afspeellijsten voor de lokale markt is er niet, maar niet iedereen is daar naar op zoek.
Met Music Unlimited hebben we geen echte problemen, behalve dat de interface op de PS4 – net zoals op de PS3 – niet echt handig is. Het is nogal omslachtig om gewoon snel wat muziek van een bepaald artiest op te zetten. De app helpt wel, want met de controller is het gewoon teveel werk.
,
We kregen van Sony met onze test-PS4 een aantal games meegeleverd, waaronder Lego Marvell Super Heroes, Call of Duty: Ghosts, Knack en Assassin's Creed IV. Helaas hebben we ons niet helemaal kunnen door en door verdiepen in elk spel; we verwijzen je graag naar de gespecialiseerde pers voor reviews van de games zelf.
Visueel zijn de aangehaalde games bijzonder indrukwekkend. Dat ze native op 1.080p draaien, in plaats van 720p geupscaled bij de PlayStation 3, is merkbaar als je de tijd neemt om naar een beeld te kijken. In een spel zelf ben je echter zo gefocust op de actie dat de visuele verbeteringen niet altijd enorm opvallen.
Met name bij Ghosts doken er nog af en toe kleine haperingen op. Dat hadden we niet verwacht, al was het niet zo storend.
Dat gezegde zijnde: consoles zijn aparte toestellen. Bij het begin van de levenscyclus van een nieuw apparaat moeten gameontwikkelaars de nieuwe hardware nog leren benutten. Launchgames zijn daarom vaak verre van volmaakt en tonen zelden wat een nieuwe console echt kan. Daarvoor is het misschien nog wel een paar jaar wachten…
,
De PlayStation 4 is minder dan zijn voorganger een mediacentrisch apparaat, daar moet je wel rekening mee houden. Je koopt de PS4 dus nu om te gamen, en bijna enkel dat. Maar we durven er gif op nemen dat de PS4 van nu niet de PS4 van over een jaar is.
De games zullen wellicht er dan beter uitzien en hopelijk ook van de nieuwe mogelijkheden gebruik maken. En hopelijk is het aanbod van tv-apps ook al wat groter. Maar de kern – het gamen – zit goed, onder meer omdat de controller zo goed is. Het aanbod aan games is nog beperkt, maar voor wie echt gamet is de PS4 zeker geen slechte keuze. Maar of je hem vandaag of over enkele maanden koopt, dat maakt niet zoveel uit.
Voor een vergelijking tussen de PS4 en de Xbox One kan u op 10/12 bij ons terecht.
