Door Sabam zit in een lastig parket. Het wil geen individuele mensen vervolgen die illegaal downloaden, maar evenmin wil het toekijken hoe de muzieksector geld verliest aan piraterij.
Vorige week pleitte de auteursrechtenorganisatie ervoor dat internetproviders geld aan Sabam zouden storten ter compensatie van de verloren inkomsten uit muziekpiraterij via het internet. In ruil zou Sabam de downloaders met rust laten.
Een opmerkelijke uitspraak, alleen al omdat Sabam nooit op de huis-, tuin- en keukenpiraat jaagt. “Dat is inderdaad niet het doel”, zegt woordvoerder Thierry Dachelet. “Maar het is wel al gebeurd dat we samen met andere rechthebbenden opdagen.” In praktijk gaat het hier om grote invallen, bijvoorbeeld door de Belgian Anti-Piracy Federation (BAF), waar Sabam zich dan bij aansluit.
‘Net als een autoverzekering’
Als Sabam niet zelf op piraten jaagt, heeft het dan misschien plannen om dat te gaan doen? “Neen”, gaat Dachelet verder. “Wat men gewoon moet begrijpen is dat vandaag een aantal mensen in overtreding zijn.” Tegelijkertijd zegt Sabam dat bepaalde providers hun abonnementen net promoten door subtiel te benadrukken dat je er veel mee kan downloaden.
Een andere vraag is of gratis gedownloade muziek plots legaal wordt als providers een heffing gaan betalen. Dat is echter niet het geval. “Ik begrijp die vraag," zegt Dachelet, “maar het is zoals een verzekering van je auto. Wie geen ongeval krijgt, betaalt ook voor iets wat hij niet krijgt.” Het is dus meer een soort akkoord waarbij de providers betalen en Sabam vervolgens een oogje dichtknijpt voor het gedrag van de internetters.
Andere optie: filters
Als er geen akkoord met providers mogelijk is, en Sabam niet zelf overtreders gaat opsporen en aanklagen (zoals in de VS wel gebeurt), dan denkt de auteursrechtenorganisatie aan filtering. Een strijd die het al jaren geleden aanging met een rechtszaak tegen provider Tiscali (later overgenomen door Scarlet, dat op zijn beurt een dochter van Belgacom werd).
,
Bij filtering gaan de providers automatisch auteursrechtelijk beschermd materiaal tegenhouden, waardoor surfers de wet niet kunnen overtreden. Al beseft Sabam dat ook daar de providers niet voor staan te springen. Bovendien is het onduidelijk in hoeverre zo’n techniek de privacy niet schendt. Zo’n filter zou dan moeten scannen tot op het niveau waar je de liedjes inhoudelijk kan controleren.
In de zeer lange rechtszaak tussen Sabam en Belgacom zei de advocaat-generaal van het Europees Hof van Justitie recent dat providers hun verkeer niet hoeven te filteren. Die uitspraak is niet bindend, maar wordt in veel gevallen wel gevolgd bij een definitieve uitspraak.
Geen internetverbindingen afsluiten
Toch is Sabam niet te vinden voor de controversiële piraterijwet (Hadopi) die Frankrijk sinds vorig jaar hanteert. “Wij zijn geen voorstander van een Hadopi op zijn Frans, waar men mensen gaat aanpakken met verwittigingsmails om daarna de verbinding af te snijden”, aldus Dachelet. “Maar we zijn ook niet voor een systeem van ‘betaal en je mag alles doen’”, relativeert de Sabam-woordvoerder.
Wel wil de organisatie een systeem waarmee ze zware downloaders kan aanpakken. En tegelijkertijd moet ze iemand compenseren voor het verlies aan inkomsten. Dachelet: “Sinds tien jaar stellen we vast dat het slechter en slechter gaat met de inkomsten van Belgische auteurs.”
De organisatie wijt die terugval aan piraterij op internet, terwijl de inkomsten uit onlineverkoop mager blijven. “De onlineverkoop stijgt, maar het blijft weinig”, zegt Dachelet.
Geen tegenstander van Spotify
Sabam ontkent trouwens dat het tegen nieuwe muziekstreamingsites zoals Spotify zou zijn. Hier krijg je onbeperkte toegang tot muziekdatabanken voor een vast maandelijks bedrag. “Wij zijn absoluut niet tegen Spotify, maar we hebben de vraag gewoon nog niet gehad.” Het populaire Spotify is in België nog niet geopend.
Sabam bevindt zich momenteel tussen verschillende vuren. Het is geen voorstander van een harde aanpak waarbij elke downloader riskeert te worden aangeklaagd. Maar het kan evenmin blijven toekijken hoe de inkomsten voor Belgische artiesten afnemen. Intussen willen consumenten noch providers dat verlies financieel compenseren.
