Door Een av-receiver speelt een centrale rol in je av-set. Hij zorgt niet alleen voor surroundgeluid, maar biedt ook heel wat nuttige extra’s… Welke van belang zijn, doen we hier uit de doeken.
Als je nieuwe av-receiver écht een centrale rol wil kunnen vervullen in je av-set, moet hij goed beslagen op het ijs komen wat aansluitmogelijkheden betreft. Of concreter: je moet er probleemloos al je audio- en videobronnen op kunnen aansluiten, met voldoende uitbreidingsruimte voor toekomstig gebruik.
In de praktijk heb je vooral voldoende HDMI-aansluitingen nodig. Voor zowel een Blu-ray-speler als een settopbox, videostreamer of spelconsole is dit de beste aansluitoptie. Een enkele HDMI-uitgang is in principe voldoende, tenzij je zowel een tv als een projector
rechtstreeks wil aansluiten op de receiver. Een extra HDMI-ingang op het frontpaneel is handig, maar niet noodzakelijk.
Hou er ook rekening mee dat niet elke av-receiver zomaar 3D-beeldmateriaal kan doorsluizen. Vraag dit dus even na bij je dealer voor je een toestel aanschaft.
Maar als sommige van je brontoestellen al wat ouder zijn, kom je er niet met HDMI alleen. Daarom vinden we op av-receivers ook andere video-ingangen, zoals composiet, S-video en component. S-video zien we minder en minder terug, en het is een kwestie van tijd vooraleer ook composiet- en componentaansluitingen niet langer ondersteund zullen worden.
Wat audio betreft heb je steevast recht op een aantal stereo cinch-ingangen. Die zijn bruikbaar voor alle gangbare analoge stereotoestellen, met uitzondering van platenspelers. Die kan je altijd wel aansluiten, maar meestal niet zonder tussenkomst van een speciale voorvoorversterker (phono pre-amp). Daar kan men je mee verder helpen bij de betere audiozaak.
Digitale geluidsbronnen kan je aansluiten op coaxiale of optische digitale ingangen, al heb je bij av-toestellen – denk aan dvd- en Blu-ray-spelers, maar ook aan settopboxen en spelconsoles – tegenwoordig genoeg aan HDMI voor de geluidsweergave.
Ook voor stereo?
Misschien heb je wel interesse in de vele mogelijkheden die eigen zijn aan een av-receiver, maar ben je niet van plan om ook meteen een complete surroundluidsprekerset in je woonkamer te plaatsen. Lees dan vooral verder, want zelfs in dat geval kan de aanschaf van een av-receiver een slimme oplossing zijn.
Niet alleen haal je er de mogelijkheid mee in huis om HD-surroundcodecs van je Blu-ray’s te decoderen en om te zetten naar stereo (downmixen in vakjargon), je kan er ook soepel mee schakelen tussen HDMI-bronnen. Stuk voor stuk features die een stereoversterker niet kan bieden. En dan hebben we het nog niet eens over mogelijkheden zoals audiostreaming, internetradio en multisourcemogelijkheden, waardoor je in verschillende ruimtes in huis naar verschillende geluidsbronnen kan luisteren…
,
Bronnen en zones
Wat we erg interessant vinden aan moderne av-receivers, is dat ze vaak meerdere kamers (zones) tegelijk kunnen voorzien van muziek. We gaan niet beweren dat een av-receiver dezelfde mogelijkheden biedt als een ‘echt’ multiroomsysteem, maar vaak is het net genoeg om een meerwaarde te betekenen.
Met een av-receiver die twee zones ondersteunt, kan je bijvoorbeeld muziek beluisteren in de hoofdzone – doorgaans de ruimte waar het toestel staat – en in een tweede zone, zoals de keuken of het terras. Pas als het toestel multisource ondersteunt wordt het echt interessant: je kan dan in die twee zones op hetzelfde moment van een andere muziekbron genieten. Sommige toestellen – meestal uit het hogere prijssegment – worden zelfs met een extra afstandsbediening geleverd, zodat je ook in de tweede zone volledige controle over de versterker hebt.
Dit klinkt allemaal erg interessant – en dat is het ook – maar in de praktijk bots je wel tegen enkele beperkingen aan. Je mag er namelijk niet zomaar van uitgaan dat je eender welke geluidsbron kan laten spelen in die tweede (of derde) zone. Geluidsbronnen die zijn aangesloten via HDMI kunnen meestal niet doorgeschakeld worden naar een andere ruimte, en soms kan je ook het geluid van internetradiostations en/of een aangesloten iPod niet doorsturen.
Nu kan je veel bronnen op twee verschillende manieren tegelijk aansluiten – bijvoorbeeld via HDMI voor ‘normaal’ gebruik en via de analoge cinch-uitgang voor de tweede zone – maar erg praktisch is dat niet. Bovendien moet je vaak in de menu’s van een (bron)apparaat aangeven hoe je het precies gaat aansluiten, waarna de overige aansluitpoorten geen signaal meer doorgeven. In dat geval ben je er alsnog aan voor de moeite.
We kunnen dus rustig concluderen dat de meerzonemogelijkheden van av-receivers zonder meer interessant zijn, maar dat je ernstig rekening moet houden met mogelijke beperkingen. Fabrikanten ‘vergeten’ die beperkingen trouwens weleens te vermelden in de featurelijst… Zoek dus van tevoren uit wat kan en – vooral – wat niet kan. Doe je dat niet, dan is de kans reëel dat je je achteraf bekocht zal voelen.
,
Streaming
Audiostreaming – dat is de mogelijkheid om muziekbestanden die op een harde schijf van je computer of je thuisnetwerk staan weer te geven over een geluidsinstallatie elders in huis – is aan een niet te stuiten opmars bezig. Nu zijn er merken die daar heel fijne oplossingen voor verkopen – zoals Logitech en Sonos – maar als je die mogelijkheid er zomaar gratis bij krijgt op je av-receiver, is dat natuurlijk nog een stuk interessanter.
Voorwaarde is dan wel dat het om een volwaardige feature gaat, zonder al te veel tekortkomingen. Typische problemen zijn een te beperkte ondersteuning van de diverse bestandsformaten of een gebrekkige bediening. Ook de ondersteuning van internetradio is nog steeds een aandachtspunt. Sommige moderne toestellen kwijten zich echt uitstekend van hun taak en zijn in staat om de aankoop van een aparte streamingoplossing overbodig te maken, maar bij andere is het echt behelpen.
De aanwezigheid van een LAN-poort biedt trouwens geen garanties op dit vlak, want soms wordt zo’n aansluiting alleen maar gebruikt voor internetradio.
Ook de aanwezigheid van een usb-poort biedt geen zekerheiden voor muziekweergave. Soms wordt zo’n poort namelijk alleen voor software-updates gebruikt. In ander gevallen kan je er enkel usb-sticks op aansluiten, al lukt het soms ook met harde schijven. En soms ben je verplicht om het FAT 16/32-formaat te gebruiken voor de indeling van het opslagmedium, maar soms kan het ook in NFTS.
,
iApparaten
De iPod, iPhone en iPad zijn mateloos populair, en het ziet er niet naar uit dat daar spoedig verandering in gaat komen. Dat maakt het voor fabrikanten van av-toestellen een uitdaging om deze Apple-producten optimaal te doen samenwerken met hun eigen apparaten.
Een eerste toepassing die ons interesseert is de mogelijkheid om een iPod digitaal te verbinden – lees: via de dockconnector naar een usb-poort – met de av-receiver. Op die manier wordt de inferieure D/A-conversie van de iPod immers omzeild wordt, wat kwalitatieve voordelen biedt. Het is opmerkelijk hoe goed een onschuldige iPod kan klinken als hij op die manier aangesloten wordt.
Een dock waarin je de iPod kan plaatsen, staat wat netter dan een los rondslingerende iPod. In de meeste gevallen wordt zo’n dock echter niet standaard meegeleverd met de av-receiver. Best jammer, temeer omdat je bij veel goedkopere hometheatersetjes vaak wel gewoon een dock in de doos vindt.
Daarnaast worden iOS-toestellen – de iPod touch, iPhone en iPad – ook meer en meer ingezet als extra bedieningsmogelijkheid. Je moet dan een (gratis) appje downloaden in de App Store, waarna je de av-receiver ook vanaf je iApparaat kan bedienen. Niet alle fabrikanten doen dit echter al, al kan je je in dat geval soms behelpen met apps van andere ontwikkelaars. Ook met een Android-toestel ben je overigens verplicht om op niet-officiële apps te vertrouwen, wil je het als touchscreenremote gebruiken.
Een derde mogelijkheid die interessant is heet Airplay. Dankzij deze technologie kan de av-receiver een draadloze verbinding maken met je iTunes-bibliotheek, zodat je op die manier de muziek op een makkelijke manier via je av-receiver kan beluisteren. Dit is echter nog een behoorlijk nieuwe feature, en bijgevolg zal je die in nog maar weinig toestellen terugvinden. Bovendien wil Apple hiervoor een extra bijdrage ontvangen, wat betekent dat je er ook als consument voor moet bijbetalen. Reken op een kleine 50 euro.
Navraag leert dat het verhaal van die extra vergoeding er kwam omdat de toestellen die nu in de winkel staan al in hun ontwikkelings/productiefase zaten toen Apple AirPlay vrijgaf. In de toekomst zal het allicht meer en meer voorkomen dat de AirPlay-functie gewoon standaard opgenomen wordt in het toestel, zonder dat je daar een aparte rekening voor ontvangt.
,
Bediening
Hoe meer functies er in een apparaat zitten – en in een av-receiver zitten er echt enorm veel – hoe groter de kans wordt dat de bediening al te complex of onoverzichtelijk wordt. Daarom besteden we er in deze test ook wat meer aandacht aan.
In het geval van av-receivers zou je kunnen spreken van twee bedieningsniveaus. Het eerste omvat de ingebruikname en afregeling van het apparaat. Om dat voor elkaar te krijgen dien je flink wat pagina’s te doorworstelen in de GUI. Maar zo erg is dat
niet, meestal moet je het maar een keer doen. Daarna kom je er haast nooit meer mee in contact, tenzij je toestellen toevoegt of je opstelling verandert of iets dergelijks.
Het tweede niveau behelst het dagelijkse gebruik. En dat doe je vooral met de afstandsbediening. Dat is meteen ook de reden waarom we bij onze productreviews steevast nagaan of die al dan niet prettig werkt en of je er de relevante functies vlot mee kan bedienen. Wat hier vaak misgaat, is dat men op een eerder beperkte oppervlakte – het is natuurlijk not done om een al te grote afstandsbediening te ontwerpen – een te grote hoeveelheid knoppen wil aanbrengen.
Dat lukt wel, maar dan zijn de individuele knoppen vaak te klein en staan ze te dicht op elkaar gepropt. Soms wordt er ook nog ruimte ingepalmd door knoppen die moeten dienen om een dvd- of een Blu-ray-speler te bedienen. Op die manier is de beschikbare ruimte voor de bediening van de av-receiver nog kleiner. Een verschijnsel waar we niet echt gelukkig mee zijn, natuurlijk.
