Review: Toshiba 55ZL2G

De ZL2 ziet er alvast prachtig uit. Het scherm heeft een dunne zwarte rand, iets meer dan 1 centimeter breed, en is afgeboord met een metalen kader van amper 5 millimeter. Gecombineerd met de open, vierkante metalen voet geeft dat een zeer licht en scherp afgelijnd uiterlijk. Met een profiel van 4 centimeter hoort hij niet bij de slankste, maar het toestel zal niet misstaan aan de muur. Alle aansluitingen zijn naar onder of naar de zijkant van het scherm gericht wat de bekabeling bovendien vergemakkelijkt.

De remote is een slanke verschijning. Het is een typische lange reep, maar met een ovalen doorsnede. Een geborsteld metalen huls schuift in verschillende stappen over de remote om overbodige toetsen te verbergen. Een erg mooi design, maar in gebruiksgemak schiet ze wat te kort. De toetsen zijn immers net wat te klein. En wie op de tast de D-pad gebruikt, verwart die makkelijk met de toetsen errond. Als alternatief biedt Toshiba ook nog een smartphone app om je televisie te besturen.

De menu’s navigeren erg vlot, maar we hadden de verschillende content-bronnen toch graag iets beter georganiseerd gezien. Via Toshiba Places raadpleeg je een aantal internetbronnen, maar niet YouTube. Die hoort vreemd genoeg niet onder Toshiba Places thuis. En ook voor je eigen media, via USB of DLNA, moet je elders in de menu’s zijn.

We hadden ook graag een duidelijkere handleiding gehad. De menu’s zijn erg uitgebreid en de handleiding te summier. Dat leidt soms tot problemen. Zo kregen we de smartphone app niet aan de praat voor we diep in de menu’s ‘External control setup’ vonden en een gebruikersnaam en paswoord instelden.
 

,

Het ZL2 heeft een glazen scherm. Mooi, maarh et blijkt ook erg gevoelig te zijn aan reflecties, iets waar je maar beter rekening mee bij de plaatsing.

Deze televisie beschikt over behoorlijk wat rekenkracht dankzij de ingebouwde CEVO-engine. Die rekenkracht is nodig voor 3D zonder bril, maar zou ook voor meer dan behoorlijke beeldverwerking moeten zorgen. In dat opzicht bevestigt deze Toshiba wel, maar hij weet ons toch niet echt overdonderen.

De ruisonderdrukking is goed, en beschikt over een automatische stand die enkel wat te voorzichtig te werk gaat. Zelfs in de hoogste stand blijft er wat ruis zichtbaar. De scaling is uitstekend, niet onbelangrijk gezien de 4K resolutie van het beeldscherm. De bewegingsscherpte (te vinden onder de instelling ActiveVision M800) scoort dan weer matig: er blijft wat detail verborgen en een bewegend voorwerp kan een licht wazige contour vertonen. De ZL2 werkt de meeste schokken wel weg uit panbeelden, maar het resultaat is net niet goed genoeg voor een topscore. ‘Motion Detection Range’ instellen op ‘wide’ zorgt voor het vloeiendste resultaat.

We stellen het beeld in op ‘Hollywood Night’ om de kleuren te beoordelen. De zwartwaarde is goed, al is het contrast eerder aan de gemiddelde kant. Er is ook iets te weinig zwartdetail zichtbaar, de beeldhelderheid (bepaald door de gammawaarde) is te laag. Dat zorgt wel voor een iets contrastrijker beeld, maar wij verkiezen een iets helderder beeld met meer zwartdetail. Daar pas je een mouw aan door de ‘static gamma’-instelling te laten zakken van 10 naar ergens tussen 5 en 0.

Toshiba-tv's leveren over het algemeen een erg goede kleurweergave, maar bij deze 55ZL2G zien we toch ruimte voor verbetering. Het kleurbereik is te ruim in het groen, te beperkt in rood en te donker in blauw. De afwijkingen zijn niet al te groot, maar we hadden beter verwacht. Ook de grijsschaal vertoont een lichte rood-oranje tint.

Gelukkig biedt de ZL2 daarop wel een kant-en-klaar antwoord: het toestel kan zichzelf kalibreren. Wat normaal gezien specialistenwerk is, kan nu door de gewone consument uitgevoerd worden. Je moet daarvoor wel de optionele kleurmeter TPA-01 aankopen voor 149 euro. Een kleine meerprijs gezien de het prijskaartje van dit toestel en zeker de investering waard.

,

De meeste televisies bieden vandaag een schermresolutie van 1.920 bij 1.080 pixels, een resolutie wie kennen onder de naam ‘Full HD’. De ZL2 biedt een schermresolutie van 3.840 bij 2.160 pixels, oftwel vier keer de resolutie van onze huidige televisietoestellen. Daarom zal je soms ook horen spreken over QFHD, wat staat voor ‘Quad Full HD’. Nog een andere naam is ‘2.160p’, net zoals we naar Full HD soms verwijzen als 1.080p.

Een andere term die je regelmatig zal horen is ‘4K’ (een afkorting voor 4.000), maar dat is helaas geen eenduidige benaming voor een bepaalde resolutie. Die term staat immers voor een hele reeks resoluties die horizontaal om en bij de 4.000 pixels bieden.
 

Voor je enthousiast wordt over haarscherpe 4K-beelden moeten we je echter even afremmen. De meest recente films worden wel geschoten in 4K-resoluties en zijn in filmzalen in die resolutie te zien. Thuis is het echter heel wat lastiger om aan 4K-content te raken. Onze Blu-ray-schijven zijn beperkt tot Full HD-beelden, al wordt er achter de schermen wel al gewerkt aan de standaard voor 4K Blu-ray. Voor de traditionele tv-kanalen belooft 4K-content al helemaal een probleem worden, want zo’n 4K-videostroom neemt enorm veel bandbreedte in.

Kan je vandaag dan op geen enkele manier aan 4K-content komen? Verrassend genoeg biedt YouTube daar een uitweg, met een aantal 4K-filmpjes. We zetten ons dus aan het downloaden. Het vooruitzicht de trailer van The Hobbit in 4K te zien was voor ons reden genoeg voor  enthousiasme, maar helaas werkte geen van de filmpjes die we downloaden. Toshiba liet ons weten dat dit met opzet gedaan was: de nodige bandbreedte om 4K-video te tonen is erg groot (wat ons experiment ook bevestigt: een filmpje van iets meer dan twee minuten nam al 275MB in beslag) en Toshiba vreest dat dit via USB tot een schokkerige weergave zou leiden.

Geen geluk dus voor video, maar voor foto werkt het wel. En bovendien nemen de meeste fototoestellen tegenwoordig foto’s aan een resolutie die zelfs al hoger is dan 4K. We haalden de redactie van fotomagazine Shoot erbij en bekeken een aantal foto’s. Die lieten weinig ruimte voor twijfel: het beeld is haarscherp, al merk je dat eigenlijk alleen als je vlak voor de televisie zit – en dan bedoelen we minder dan twee meter. Zit je verder, dan is je oog eigenlijk niet in staat om al het detail te zien.

Waarvoor dient dat 4k-schermpaneel dan eigenlijk. Eenvoudig: Toshiba heeft dit nodig om 3D-weergave zonder bril te realiseren.
 

Wie ons achtergrondstuk rond 3D al een keertje doorgenomen heeft, weet intussen hoe 3D werkt. Door elk oog een lichtjes ander beeld te tonen zien we het beeld alsof het diepte heeft. Dat werd tot nu toe gerealiseerd met behulp van een bril.

Bij actieve brillen toont het scherm alternerend een beeld voor linker- en rechteroog. De bril sluit dan in sync met de beeldstroom afwisselend het correcte oog af zodat elk oog enkel het beeld ziet dat voor hem bedoeld is. 

Bij passieve brillen toont het scherm het linker- en rechterbeeld tegelijkertijd. De even lijnen zijn van linkerbeeld, de oneven lijnen zijn voor het rechterbeeld. Voor het scherm zit een polarisatiefilter dat de even lijnen in een richting polariseert en de oneven lijnen in een andere richting. De passieve bril is dus een eenvoudig polarisatiefilter, dat ervoor zorgt dat het linkeroog enkel even lijnen (linkerbeeld) ziet en het rechteroog alleen de oneven lijnen (rechterbeeld).

Tot zover 3D met bril, maar hoe zit het dan met 3D zonder bril? Het principe dat Toshiba gebruikt lijkt een beetje op de eenvoudige geribbelde 3D-kaartjes die je vermoedelijk van vroeger kent. De afbeelding bevat een beeld voor het linker- en rechteroog, die beide op een speciale manier met elkaar verweven zijn. De geribbelde lens buigt het licht zo om dat elk oog het juiste beeld ziet en we 3D waarnemen. Dit principe is ook toepasbaar op televisieschermen, al is de technologie die erachter schuilt behoorlijk wat geavanceerder. Zo zie je de lensplaat nog nauwelijks zitten, je kijkt dus niet naar een geribbeld beeld.

Toch bleef er nog een belangrijk probleem over: het 3D-effect is maar vanuit één bepaalde positie zichtbaar. Dat is natuurlijk onwerkbaar voor een tv. Toshiba werkte daarom een algoritme uit dat het mogelijk maakt om vanuit een 'stereopaar' negen verschillende perspectieven te maken. Om die negen perspectieven te tonen, wordt elke pixel onderverdeeld in drie bij drie subpixels.

Het resulterende 3D-beeld verliest dus aan resolutie, en dat is precies de reden waarom Toshiba een 4K-paneel gebruikt. Omdat we starten van een hoge resolutie heeft het 3D-beeld dat je daadwerkelijk ziet nog steeds een resolutie van 1.280 bij 720 pixels (het resultaat van een eenvoudige rekensom: 3.840/3 = 1.280 en 2.160/3= 720). Die negen perspectieven worden overigens lichtjes overlappend berekend, zodat je wat vrijheid hebt om je hoofd te bewegen. Met deze technologie kan de ZL2 het beeld uiteindelijk optimaliseren voor vijf verschillende zitplaatsen.

Omdat je niet steeds op dezelfde plaats zit, voorzag Toshiba een camera met gezichtsherkenning in de tv. Die herkent met een druk op de knop waar de familie zit en optimaliseert het beeld voor die zitplaatsen. Bovendien kan je tal van visuele hulpmiddelen activeren op het scherm om te verifiëren of je op een ideale plaats zit. Wie echt 100 procent zeker wil zijn van de zaak, kan met een on-screen tool manueel instellen waar hij zit.

Het resultaat van al die spitstechnologie ziet er erg goed uit. We bekijken fragmenten uit Avatar, Monster vs Aliens en Alice in Wonderland, en telkens ziet het resultaat er indrukwekkend mooi uit. Maar het systeem is niet zonder beperkingen. Door het beeld te reduceren naar 1.280 bij 720 pixels gaat er duidelijk detail verloren, waardoor het beeld er wat ‘soft’ uitziet. Bovendien kan je af en toe het pixelgrid zien; het lijkt een beetje op het ‘kippengaaseffect’ dat we vroeger veel op 'home theater'-projectoren zagen.

De zitplaatsen zijn ook niet vrij te bepalen: de ideale plaatsen liggen op een vaste afstand van elkaar, al is dat een vrij kleine beperking. Wat wel opvalt is dat Toshiba het 3D-effect kennelijk lichtjes verzwakt. 3D met een bril lijkt ons een iets meer uitgesproken diepte-effect te geven. Het is mogelijk om via de instellingen het 3D-effect te versterken, maar dan zie je aan de rand van het scherm soms wel wat wazige effecten. Maar er zit ook een voordeel aan vast: deze ‘zwakkere’ 3D is veel minder vermoeiend.
 

Een neveneffect van de gebruikte technologie is dat je bij 2D-beelden soms toch nog vaag het lenspaneel ziet. Zeker bij grote uniforme kleurvlakken lijkt het dan alsof er wat stof op het beeld ligt. Ook dit is gelukkig enkel van erg dichtbij zichtbaar, en enkel als je niet recht voor het beeld zit.

Omdat gamen in 3D ook best leuk is, haakten we nog even een PS3 aan de Toshiba. 2D-games omzetten naar 3D bleek helaas zoveel ‘lag’ op te leveren dat het meteen onspeelbaar werd. Zelfs met 'native' 3D-games zat er toch een flinke vertraging tussen de input en het effect op het scherm.

,

De ZL2 is voorzien van een vrij goede mediaspeler, zolang je tenminste de bestanden via usb aanlevert. Bij onze testen blijkt de 55ZL2G enkel DTS-soundtracks en externe ondertitels te weigeren. Dat laatste is wat jammer, maar wie gebruik maakt van video’s in de mkv-container kan de ondertitels in die container stoppen en dan worden ze wel weergegeven.

Via DLNA blijkt de speler meteen heel wat minder veelzijdig te zijn. Hij ondersteunt nauwelijks meer dan wat de DLNA-standaard verplicht (mp3, jpg en mpeg-2) en is daardoor praktisch onbruikbaar.

Sluit je een harde schijf via USB aan, dan kan je live TV pauzeren en opnemen, tenminste als die via een van de drie digitale televisie-tuners binnenloopt. Internetcontent krijg je via Toshiba Places, waar je naast video- en audiodiensten ook toegang hebt tot Twitter en Facebook.

Een leuke handigheid zijn de ‘Personal settings’. Die laten je toe om een aantal beeld- en geluidinstellingen te personaliseren, op te slaan en snel terug op te roepen.

,

De ZL2 mag je met recht en rede het neusje van de zalm noemen op tv-vlak. Onze enige echte teleurstelling is dat je momenteel enkel met foto’s van de volledige resolutie van het 4K-paneel kan genieten. We keken ook erg uit naar 4K-films, maar daarop moeten we dus nog even wachten.

Early adopters betalen altijd een premium voor hun enthousiasme, en wie de prijs van dit toestel bekijkt weet waarover we het hebben. 8.999 euro is een smak geld. En echt zuinig in verbruik is het toestel ook al niet.

Anderzijds is het 3D-resultaat zonder bril best indrukwekkend, ook al moest Toshiba hier en daar compromissen maken bij deze ZL2. Het is en blijft gokken of er 'mainstream'-toekomst zit in deze technologie, maar met 8K-panelen lijkt het ons zeker niet onmogelijk.

Maar tot we daaraan toe zijn biedt deze Toshiba alvast een unieke kijkbelevenis.

,

Alle technische specificaties van de Toshiba 55ZL2G vind je terug op de officiële productpagina.